Leiderschap en Verandermanagement Archieven

Bestaat er zoiets als de vanzelforganisatie? Tjipcast 093 met Simon van der Veer

18 oktober 2020 00:48:18

In deze podcast spreek ik met Simon van der Veer over zijn nieuwe boek ‘De vanzelforganisatie‘. We bespreken wat zelforganiserend vermogen precies is en hoe het werkt in organisaties. Onze cultuur is doordrongen van het maakbaarheidsgeloof, waardoor we voortdurend organisaties willen veranderen en (re)organiseren. We hebben er prachtige namen voor zoals zelfsturende teams, dienend leiderschap en netwerkorganisaties. Meestal leidt dit tot een wildgroei aan beleid, bazen en bureaucratie. Hoe komt dat? En kan het ook anders? Is het mogelijk de kracht en dynamiek van mensen zelf te benutten om te werken aan verbetering in het dagelijks werk?

Je kunt dit gesprek ook bekijken op het Tjipcast YouTube kanaal:

bekijk op YouTube

Hoe krijgen we in Nederland weer beter onderwijs? (En waarom is dat toch zo ingewikkeld?) Tjipcast 086 met René Kneyber

7 september 2020 00:59:44

In deze podcast spreek ik met René Kneyber, wiskunde docent, kroonlid van de onderwijsraad en auteur van diverse onderwijsboeken. Met René ga ik in gesprek over de vraag hoe we in Nederland weer beter onderwijs krijgen. En hoe het komt dat dit ingewikkelder is dan we vaak denken. We concentreren ons in dit gesprek op ons land, de kwaliteit van beleid en de feitelijke uitvoering daarvan. Waarom? Helaas is de onderwijskwaliteit op tal van gebieden aan het dalen terwijl er meer dan genoeg analyses en rapporten zijn. De overheid wijst snel naar de schoolbesturen (andersom net zo) en regelmatig krijgen opleidingen of leerkrachten kritiek te verduren. Recente pogingen om onderwijs te verbeteren sterven vaak een stille dood (denk aan de rekentoets of het lerarenregister). Wat is er aan de hand? En hoe kan het dat beleid dat zich richt op verbetering faalt in de uitvoering? Met René ga ik in gesprek over deze vragen en concentreren we ons op het gebrekkig lerend vermogen en het korte termijn denken wat ten grondslag ligt aan de actuele onderwijsproblemen. We verkennen welke bouwstenen er zijn om als maatschappij structureel aan beter onderwijs te werken. Waarom staat er bijvoorbeeld in de Grondwet niets over het recht van kinderen op kwalitatief goed onderwijs? Hoe komt het dat we als maatschappij zoveel onderzoeksrapporten produceren zonder dat ze opvolging krijgen? Welke rol kan de wetenschap spelen in deze discussie en is er ook nog een rol voor ethiek en filosofie? Luister nu naar aflevering 86!

Boeken die de moeite waard zijn om te lezen:

Bronnen die ter sprake kwamen in de podcast:

De podcast over orde houden en het jaar goed starten check je hier
Meer leraren? Beter salaris, dat werkt!

Is Jesse beter dan Thierry? Burgerschapsonderwijs is gevaarlijk. Tjipcast 082 met Marcel Schmeier

13 juli 2020 00:23:46

De politiek bemoeit zich steeds meer met de waarden en normen die scholen zouden moeten uitdragen. Sinds 2006 moeten scholen in zogenoemde burgerschapslessen verplicht aandacht besteden aan waarden zoals vrijheid, gelijkwaardigheid en tolerantie. Minister Arie Slob (Onderwijs, ChristenUnie) scherpte de eisen onlangs verder aan. Wij vinden het een gevaarlijk idee wanneer de overheid zich gaat bemoeien welke waarden dat moeten zijn voor kinderen. Burgerschapskunde geeft daarnaast politici, activisten, lobbyclubs, zedenpredikers en belangenbehartigers toegang tot de meningsvorming van beïnvloedbare jonge mensen. In een democratie wordt kennis onderwezen zodat kinderen zelf leren denken. Ik schreef hier samen met Marcel Schmeier een opiniestuk over dat vorige week verscheen op de NRC Handelsblad onderwijsblog. In deze podcast bespreek ik samen met Marcel Schmeier de reacties die het stuk opriep. We verkennen welke tegenargumenten wel of geen hout snijden en kijken vooruit naar de belangrijkste vervolgvragen over burgerschap. Is onze samenleving gebaat bij de politisering van het onderwijscurriculum? Klopt het dat ons onderwijs zich meer en meer op waarden richt en kennis links laat liggen of is dit een schijnbare tegenstelling? En waar komt deze ‘burgerschapsbeweging’ eigenlijk vandaan? Voorafgaand aan het gesprek lees ik de volledige blog voor. Reacties zijn welkom.

Tip van Tjip 018: Hoe geef je feedback in een digitaal tijdperk?

8 juli 2020 00:09:46

In deze Tip van Tjip 018 ga ik in op een vraag van een luisteraar naar aanleiding van Tjipcast 081 over feedback geven. De vraag die ik kreeg was: Hoe geef je feedback nu we elkaar bijna niet meer live ontmoeten? Hoe werkt elkaar aanspreken op afstand? In deze Tip van Tjip hoor je binnen 10 minuten mijn eerste ideeën en aanpak! Veel luisterplezier!

Feedback geven, hoe werkt dat nou eigenlijk? Tjipcast 081 met Thijs Feenstra

6 juli 2020 00:38:57

Feedback geven: veel mensen vinden het verschrikkelijk lastig. Er worden boeken vol over geschreven en menig professional heeft er een training over gehad. Maar toch, de praktijk is weerbarstig. Vaak vermijden we feedback. Hoe komt dat eigenlijk? Je zou denken dat feedback geven (en ontvangen) hoort bij het standaard repertoire van elke professional. Toch is het tegendeel waar. In deze podcast ga ik hierover uitgebreid in gesprek met Thijs Feenstra. Hij is trainingsacteur en begeleidt teams om elkaar beter te leren aanspreken. In de zorg, veiligheidssector, het onderwijs en overheid. We bespreken tal van vragen: Hoe geef je feedback aan een collega wanneer je niet tevreden bent over een resultaat? Wat moet je vooral niet doen? Wat vooral wel? En wat hebben we nog te leren om feedback onderdeel te laten zijn van de dagelijkse praktijk? Luister nu naar een gesprek boordevol tips, suggesties en slimme aanpakken om feedback onderdeel te laten worden van de dagelijkse praktijk!

Meer weten over feedback geven? Boeken die de moeite waard zijn om te lezen:

Heeft een integraal kindcentrum de toekomst? Tjipcast 079 met Jos van Zutphen

11 juni 2020 39:42

Begin dit jaar ontmoette ik Jos van Zutphen, directeur van speelleercentrum De Wijde Wereld in Uden. Dit was in het kader van het initiatief ‘De toekomst van onderwijs‘, waar ik eerder deze reeks gesprekken over online zette. Ik was indertijd onder de indruk van het verhaal van Jos. Zijn school is één van de eerste zogeheten ‘IKCs’. Een Integraal Kind Centra waar kinderopvang, onderwijs, buitenschoolse opvang en sport samen worden aangeboden. Een buitengewoon mooi perspectief op leren, ontwikkelen en samenleven! De grenzen tussen opvang, voorschool en school vervagen. Kinderen hebben er meer tijd om te bewegen, samen te eten en verantwoordelijkheid te nemen voor hun leeromgeving. En bij een effectieve samenwerking tussen betrokken partijen worden achterstanden en aandachtspunten sneller gesignaleerd en opgepakt. In deze podcast interview ik Jos van Zutphen over zijn aanpak als schoolleider. Wat kom je allemaal tegen? Hoe begin je en welke resultaten levert zo’n IKC in de praktijk op? En is het werkelijk de toekomst voor basisscholen? Deze podcast is onderdeel uit een collegereeks die ik verzorg voor het Masterprogramma Leiderschap en Innovatie Kind en Educatie (MLIKE) aan de Katholieke Pabo in Zwolle.

Hoe pakt het project ‘Schoolplein Noord’ het lerarentekort in de regio Friesland, Groningen en Drenthe aan?

27 mei 2020 00:36:52

In deze podcast ga ik in gesprek met Annemiek Kamsma en Tom Dolleman over een bijzonder initiatief om het lerarentekort aan te pakken in de regio Friesland, Groningen en Drenthe: Schoolplein Noord. Schoolplein Noord is ontwikkeld door 21 schoolbesturen en de drie noordelijke provincies. Het is een online regionaal loket waar vacatures in het onderwijs gebundeld zijn. Kandidaten kunnen zich verbinden aan het initiatief, solliciteren en participeren. Met het hogere doel om vraag en aanbod dichter bij elkaar te brengen en over de grenzen van scholen heen te kijken. Dit maakt de onderwijsarbeidsmarkt transparant en inzichtelijk. In de regio werken verschillende schoolbesturen actief samen om dit te realiseren. Het project verloopt voorspoedig en in deze podcast kijken we terug op het ontwikkelproces. Hoe pak je zo’n groot project aan? Hoe verbind je de belangen van al die scholen? Wat kunnen andere regio’s in Nederland leren van deze aanpak en hoe gaan ze verder de aankomende maanden? Deze podcast is ontwikkeld in co-creatie met Arbeidsmarktplatform PO, VOION en Stichting onderwijsmarktarbeidsmarkt fonds MBO.

Tjipcast 075 met Vivian Tevreden: Bestaan er bouwstenen om te werken aan innovatie in een school?

19 mei 2020 00:39:21

Met Vivian Tevreden werk ik nu twee jaar met veel plezier samen binnen het Masterprogramma Leiderschap en Innovatie, Kind en Educatie aan de Katholieke Pabo in Zwolle. In deze podcast reflecteren we op de ervaringen met formele en informele schoolleiders die participeren in dit programma. Hoe werken ze aan innovatieprocessen? Zijn er bepaalde bouwstenen te identificeren? Hoe begin je? Waar loop je tegenaan in de dagelijkse praktijk en welke valkuilen kan je wellicht voorkomen?

Tjipcast 074 met Erik Meester: Hoe werk je als school aan onderwijsverbetering?

11 mei 2020 00:36:42

Er zijn talloze boeken en methodieken die gaan over onderwijsverbetering in de school. Soms zie ik door de bomen het bos niet meer! Een belangrijke vraag die ik nog altijd heb is: Waar moet je beginnen? En hoe? Op wat voor manier krijg je beweging en voorkom je dat het na enkele weken wegzakt in de dagelijkse hectiek? Hierover interview ik Erik Meester. In Tjipcast 026 was hij te gast om over de waarde van kennis te praten. Nu concentreren we ons op een aantal onderwerpen: de professionele leergemeenschap in de school, kwaliteitsverbetering, de eigenschappen van een lerende organisatie en het belang van congruentie in je aanpak en werkwijze. Check voor meer verdieping zeker ook deze podcast. Tjipcast 074 is een compilatie uit een collegereeks die ik verzorg voor het Masterprogramma Leiderschap en Innovatie Kind en Educatie (MLIKE) aan de Katholieke Pabo in Zwolle.

Waarom is verbeelding en fantasie belangrijk in ons (werkende) leven? Tjipcast 071 met Ottolien Boeschoten

12 april 2020 39:50

Verbeelding, fantasie, creativiteit en improvisatievermogen: als acteur zijn het fundamentele bouwstenen. Iemand die dit als geen ander weet is actrice Ottolien Boeschoten. Ze speelde in talloze radio, TV, film en toneelproducties. Denk aan Man bij hond, de Nachtzusters, Goede tijden slechte tijden en TiTa Tovenaar. Met Ottolien ga ik in gesprek over hoe fantasie en improvisatievermogen werkt. Is het iets dat je kunt aanleren? Hoe doe je dat? En kan je het ook afleren? Luister mee naar een leerzaam gesprek over de kunst van afkijken, nadoen en imiteren. En hoe je voor jezelf belangrijke ‘denkruimte’ kunt maken voor nieuwe mogelijkheden, kansen en ideeën. Improvisatie en creativiteit is zoveel meer dan een gekke workshop of dag op de hei! Het is een manier van durven denken en kijken.

Leiderschap en Verandermanagement