Leiderschap en Verandermanagement

Situationeel leiderschap – Sturen – Loslaten – Visie – Verwaarloosde organisatie – Gedragsverandering – Aanspreken – Waarderend veranderen – Ken uzelf – Groei – Reflectie – Feedback – Programmamanagement – Processen – Emotie – Boze bazen – Vrijheid – Verbondenheid – Vakmanschap

Hoe zit het nu eigenlijk met het geld in het onderwijs? Tjipcast 063 met Ton van Haperen

Hoe kan het dat in de afgelopen jaren de uitgaven aan onderwijs stijgen, maar de salarissen nauwelijks? Is er een relatie tussen onderwijsbestuurders die alsmaar willen innoveren en de druk die leerkrachten en docenten voelen in de klas als het gaat om kwaliteit, aandacht en begeleiding? Snapt iemand nog hoe het zit met al die onderwijsorganisaties, belangenbehartigers, adviseurs en ‘bovenbestuurlijke’ organisaties elk met hun eigen visie, missie en verbeterplannen? En heeft de invoering van de lumpsum gezorgd voor een verbetering of juist een verslechtering van ons onderwijs? Over dit soort vragen praat ik met leerkracht, lerarenopleider en publicist Ton van Haperen. We verkennen de spanning tussen ambitieuze ’tekentafel’ plannen en de praktijk van alledag op (middelbare) scholen. Over de haalbaarheid van gepersonaliseerd leren, het effect van rendementsdenken op professionals en wat het verschil is tussen een goede en slechte leraar. Luister nu naar een belangrijk gesprek over geld, inkomsten, uitgaven, verspilling, leerpleinen en onderwijsinnovatie. Met.. een weg vooruit.

www.lokocartoons.nl

Enkele boeken geschreven door Ton van Haperen

Dialoogbijeenkomst over ruimte voor leerlingen en studenten om het beste uit zichzelf te halen. Tjipcast 62 #toekomstonderwijs

In deze derde dialoogbijeenkomst zijn we te gast bij Hotelschool Den Haag in Amsterdam. We verkennen het thema ‘ruimte voor leerlingen en studenten om het beste uit zichzelf te halen. Aan tafel zitten Frank Léoné, Paul Delnooz en Jeffrey Meijer. Om ons heen zitten ongeveer zestig deelnemers. Dit zijn studenten, leerlingen, leerkrachten, docenten en onderwijsleiders. Ook enkele initiatiefnemers van het discussiestuk Toekomst van ons onderwijs praten mee. Aan de hand van stellingen en discussie verkennen we thema’s zoals toetsing, motivatie, de rol van begeleiding, stress en het belang van persoonlijke ontwikkeling in moderne tijden. Luister nu mee!

Links en bronnen die ter sprake kwamen tijdens deze dialoogbijeenkomst:

Dialoogbijeenkomst over nieuwe arrangementen voor werken, onderzoeken en (leven lang) ontwikkelen. Tjipcast 61 #toekomstonderwijs

In deze derde dialoogbijeenkomst zijn we in Utrecht en verkennen we hoe onze samenleving een leven lang ontwikkelen kan ondersteunen. En wat hier voor nodig is. We brengen verschillende dilemma’s en vraagstukken die hieraan ten grondslag liggen in kaart. En we bespreken succesvolle lokale en landelijke strategieën samenwerkingsverbanden. Daarnaast leggen we de relatie met een sterke vroege start, met het basis- en voortgezet onderwijs en de rol van docenten en leerkrachten. Ook impliciete opvattingen over leren, ontwikkelen en werken komen aan bod. Is een leven lang leren voor iedereen een aantrekkelijk perspectief? Aan tafel zitten Erik Stam (hoogleraar strategie, organisatie en ondernemerschap), Rob Mudde (vice rector magnificus in het college van bestuur TU Delft) en Henk Hagort (voorzitter van het college van bestuur van Hogeschool Windesheim). Om ons heen zitten ongeveer 60 gasten. Dit zijn docenten, bestuurders, leerkrachten en ondernemers. Via de toekomst van ons onderwijs volgt nog een uitgebreide schriftelijke uitwerking.

Hoe kan je een gezonde leefpraktijk aantrekkelijk maken? Tjipcast 060 met Cees Sprenger

Gezond eten, voldoende bewegen, af en toe ontspannen: het lijken vandaag de dag open deuren. Toch vinden veel mensen het lastig er een gezonde leefpraktijk op na te houden. Met grote gevolgen. Denk bijvoorbeeld aan het toenemende overgewicht bij volwassenen en kinderen, bijkomende hart en vaatziekten en ziekte als gevolg van stress. Hoe komt dat eigenlijk? En waarom is gezond leven soms makkelijker gezegd dan gedaan? En kan je gezond leven misschien ‘leren’? Over deze vragen praat ik uitgebreid met Cees Sprenger. Hij heeft een bijzondere interesse in voeding, bewegen en fit leven. Maar het gaat Cees niet alleen om het individuele karakter van ‘fit zijn’, hij onderzoekt welke sociale leerprocessen van belang zijn bij zo’n gezonde leefstijl. Bovendien is Cees een fanatieke ‘uitprobeerder’. Zo deed hij mee aan een retraite waarin hij de Wim Hofs methode leerde (omgaan met extreme koud) en draagt hij schoenen zonder zolen (barefoot). Maar hij fietst ook lange afstanden en houdt er een interessant eetpatroon op na. Luister mee naar een geweldig interessant en positief gesprek over groene smoothies, kou accepteren, vasten, de rol van pijn in ons lichaam, slechte ogen en wat ouder worden met ons doet als mens!

Selectie van de boeken die op tafel liggen:

www.lokocartoons.nl

Dialoogbijeenkomst over een sterke, vroege start. Tjipcast 059 #toekomstonderwijs

Luister nu naar de tweede dialoogbijeenkomst over het discussiestuk Toekomst van ons onderwijs. Het thema van deze bijeenkomst is een sterke, vroege start. Een initiatief dat is genomen door een brede coalitie van onderwijsorganisaties. Op 13 februari waren we te gast bij de Willibrordschool in Rotterdam. Een vroege sterke start is één van de vijf ankerpunten uitgewerkt in het discussiestuk De toekomst van onderwijs. In deze podcast hoor je hoe aan de hand van stellingen wordt gediscussieerd en uitgewisseld. Drie experts reflecteren op de denkrichting en opvattingen uit het publiek. Dit zijn Magda Heijtel, Rene Peeters en Jos van Zutphen. In de zaal zitten onder andere collega’s afkomstig uit de kinderopvang, diverse brancheverenigingen, MBO opleidingen, basisscholen, gemeentes en voorschoolse opvang. Je kunt reageren op social media door gebruik te maken van de #toekomstonderwijs. Je bent van harte welkom te participeren in aankomende dialoogsessies. Check dan: www.toekomstvanonsonderwijs.nl

Dialoogbijeenkomst over toegang tot onderwijs en gelijke kansen. Tjipcast 058 #toekomstonderwijs

Luister nu naar de eerste dialoogbijeenkomst over het discussiestuk Toekomst van ons onderwijs. Het thema van deze bijeenkomst is toegang tot onderwijs en gelijke kansen. Een initiatief dat is genomen door een brede coalitie van onderwijsorganisaties. Op 10 februari waren we te gast bij ROC Mondriaan in Den Haag. Toegang tot onderwijs en gelijke kansen is één van de vijf ankerpunten uitgewerkt in het discussiestuk De toekomst van onderwijs. In deze podcast hoor je hoe aan de hand van stellingen wordt gediscussieerd en uitgewisseld. Drie experts reflecteren op de denkrichting en opvattingen uit het publiek. Dit zijn Louise Elffers is lector Kansrijke schoolloopbanen in een diverse stad op de HvA en universitair docent Onderwijswetenschappen op de UvA, Sylvia Pronk, interim-directeur werkzaam bij De Haagse Scholen en Hanke Korpershoek, universitair hoofddocent verbonden aan het GION Onderwijs/Onderzoek instituut van de Rijksuniversiteit Groningen. Je kunt reageren op social media door gebruik te maken van de #toekomstonderwijs. Je bent van harte welkom te participeren in aankomende dialoogsessies. Check dan: www.toekomstvanonsonderwijs.nl

Hoe word je een geboren leider? Tjipcast 057 met Frank Schaper

In bijna elke organisatie gaat het vandaag de dag over leiderschap. Het is volgens sommige experts zelfs de heilige graal om complexe problemen mee op te lossen. We hebben er mooie woorden voor geplakt: dienend leiderschap, transformationeel leiderschap, coachend leiderschap of normatief leiderschap. Maar wat is nu precies de kiem van ieders leiderschap? En kan je het leren? Waar komen onze opvattingen en ideeën over leidinggeven vandaan? Volgens voormalig KLM executive en leiderschapsexpert Frank Schaper worden onze ideeën over leiderschap in grote mate gevormd door onze ouders, politieke rolmodellen en niet te vergeten stripfiguren. Vanaf vroege leeftijd komen we in aanraking met deze rolmodellen. Denk aan Lucky Luke, Kuifje, George Bush of Kim Jung Un. En wij als mensen zijn vreselijk goed in kopiëren. Zo spiegelen we ons als volger aan de leiders die we zien of tegenkomen in een stripverhaal. Ieder heeft zijn voorkeur. De een houdt van de onderzoekende houding van Kuifje, terwijl de ander gecharmeerd is van de bravoure van Asterix. En al die beelden en verhalen sturen onze gedachten. De geboren leider volgt daarmee een ongeboren script, geschreven door zijn vroegere voorbeelden. De beeldvorming van volgers doet vervolgens de rest, aldus Frank Schaper. Luister nu naar een avontuurlijk en innovatief gesprek over leiderschap, volgerschap, nadoen en imiteren!

Boeken die op tafel liggen:

www.lokocartoons.nl

Wat is de sleutel tot beter onderwijs? Tjipcast 055 met Jaap Versfelt

Succesvolle scholen omarmen een praktische verbetercultuur. En een verbetercultuur bereik je door elke dag een beetje beter te willen. En eigenlijk vooral ’te doen’. Daar hoef je niet uren voor te vergaderen of een nieuwe onderwijsstrategie voor te ontwikkelen. Je bereikt het door problemen aan te pakken, als team slim te overleggen en feedback snel en adequaat op te pakken. Klinkt simpel, is vaak nog erg uitdagend. Over de kenmerken van de leerKRACHT aanpak praat ik met oprichter Jaap Versfelt. Wat ooit begon met een groep vrijwilligers is inmiddels een serieuze organisatie met een aanpak die nu gebruikt wordt door 896 scholen in het basisonderwijs, middelbaar en beroepsonderwijs in heel Nederland. Werken aan een professionele cultuur creëren doe je niet zomaar, het vraagt een simpele en ondersteunende structuur. Iets wat gek genoeg vaak ontbreekt op een school. Stichting leerKracht werkt met vier bouwstenen: een verbeterbord, gezamenlijk lesontwerp, lesbezoek en de stem van de leerling. Luister mee naar hoe je praktisch en no-nonsense aan de slag kunt gaan met verbeteren in de praktijk!

Cartoon gemaakt door Lodewijk van www.lokocartoons.nl

Links, bronnen en websites

  • De feedback app die is ontwikkeld met leerling- en lerarenvakbonden en gratis voor Nederlandse leraren beschikbaar is vind je hier.
  • Blog: Kansenongelijkheid, wat kun je er aan doen?
  • Hier vind je de materialen om zelf aan de slag te gaan met onderdelen van leerKRACHT
  • En, check ook zeker de website van leerkracht.

Wat mogen we vandaag de dag verwachten van onderwijsbestuurders? Tjipcast 053 met Hartger Wassink

Bestuurders van organisaties liggen onder een vergrootglas. Helemaal in het onderwijs. En wat ook opvalt: ‘ze’ krijgen vaak snel de schuld van allerlei problemen. Hoe komt dat? En wat doen bestuurders van scholen dagelijks? Wat is hun doel en bijbehorende rol? Hoe is de relatie met toezicht georganiseerd en wanneer doet een bestuurder het wel en niet goed? Hier ga ik over in gesprek met Hartger Wassink. Hij werkt veel samen met bestuurders en kent de vraagstukken als geen ander. In deze podcast verkennen we de uitdagingen, dilemma’s en worstelingen. En we kijken vooruit: Wat is de toekomstige rol van een effectieve bestuurder in het onderwijs?


Boeken die op tafel liggen:

Kan een organisatie ziek worden? En wat moeten we dan doen om beter te worden? Tjipcast 050 met Philippe Bailleur

Soms gebeuren er dingen in organisaties die zeer ingrijpende consequenties hebben voor de professionals die er werken. Denk aan een plotselinge reorganisatie, ingrijpende bezuiniging, een ongeval of niet functionerende leidinggevende. Als men dit niet aankijkt, bespreekt en verwerkt kan er een ‘organisatietrauma’ ontstaan. De organisatie wordt letterlijk ziek. Hoe? Het sociale weefsel, de interactie en communicatie tussen collega’s, partners en klanten verziekt. Collega’s raken achterdochtig, op hun hoede en dragen het verleden met zich mee. Met systemisch coach, schrijver en adviseur Philippe Bailleur ga ik in gesprek over dit soort trauma’s. We verkennen de oorzaak, zoeken naar verklaringen en bespreken wat er aan te doen is in moderne organisaties. Want als organisaties ziek kunnen worden, hoe maken we ze dan beter? Luister nu naar een unieke kijk op organiseren en maak kennis met tal van ‘nieuwe’ maar zeer relevante begrippen als systeemtrauma, sociaal weefsel, sociaal kapitaal en herstel. Een gesprek over de zachte kant van organiseren met harde consequenties!

www.lokocartoons.nl

Boeken die op tafel liggen:

Thema’s die voorbijkomen in deze podcast:

  • Organisaties als machines
  • Onderstroom en emotioneel trauma
  • Geleidelijke oorzaken en plotselinge oorzaken
  • Nadere bespreking van zieke organisaties
  • Symptomen leren herkennen
  • Voorbeelden uit de praktijk
  • Herstel, erkenning en dialoog
  • Meervoudig kijken naar werk
  • Anders kijken naar werk: een leven lang leren?
  • Duurzaamheid en energie
  • Nieuwe vragen in het licht van trauma in organisaties