Wie is de moderne mens? Tjipcast 006 met Ger Groot

Wie zijn wij als modern denkende mensen? Wat is onze identiteit en hoe worden wij vandaag de dag beïnvloedt door onze historie? In deze Tjipcast ga ik in gesprek met filosoof en schrijver Ger Groot. We identificeren belangrijke kenteringen en veranderingen die ons als moderne denkers in de 21ste eeuw hebben beïnvloedt. Zo is de gedachte dat wij individuen zijn (met bepaalde rechten) gek genoeg nog een zeer recente opvatting. Daarnaast verkennen we de rol die religie heeft onze identiteitsvorming. Ook verkennen we hoe vandaag de dag het ‘contractsdenken’ een steeds prominentere rol speelt in ons leven. Deze economische realiteit neemt zelfs de politieke functie over: alles draait om groei, kosten, baten en opbrengsten. Maar hoe erg is dit eigenlijk? Een tegengestelde beweging is de steeds bredere aandacht voor intuïtie, gevoel en emotie als thermometer om levenskeuzes op te baseren. Waarom is dit ‘gevoel’ vandaag de dag zo belangrijk? Een Romein of Ridder uit de Middeleeuwen zou zich hier niet snel door laten leiden! Kijk of luister naar een uitermate boeiend en mooi gesprek met de schitterende verteller Ger Groot!


Cartoon door Lodewijk van Loko Cartoons

Speakersnotes

 

Boeken die op tafel liggen

Tijdcodes

  • 01.40 Oratie Ger Groot
  • 01.50 Columns van Ger Groot in de Trouw
  • 02.20 Filosofische antropologie
  • 02.40 One damn thing after the other
  • 03.00 De mens denkt dat hij is opgenomen in de geschiedenis
  • 03.50 Een Middeleeuwer dacht heel anders: de rol van de eeuwigheid (verticaal)
  • 04.30 Historie van verleden naar de toekomst, pas toen ging de mens historisch denken
  • 05.30 De mens bezit natuurlijke rechten, maar hoe normaal is deze gedachte?
  • 06.10 De antwoorden zijn gebleven, maar de tijden zijn veranderd
  • 07.00 Dezelfde antwoorden, in een andere context. De relatie met god, bezien vanuit Kierkegaard. Ieder mens doet het op ‘zijn eigen’ manier
  • 08.30 Existentiële kwesties, dat kan niemand voor jou beantwoorden, link naar Jean Paul Sartre met praktijkvoorbeeld
  • 09.30 Persoonlijke afwegingen versus de ratio, waar vind je het antwoord op de vraag wat je roeping is?
  • 10.00 Authenticiteit
  • 12.00 Bezitsdrang, de rol van welvaart op onze identiteit
  • 13.00 De wetenschap kan niet zo heel goed uit de voeten met het specifieke, waarom is dat zo?
  • 14.00 De romantiek en het bestaansrecht van het individuele
  • 15.00 De opkomt van het nationalisme in de 18e eeuw, de link met het rationele, universele denken en de Franse taal
  • 15.30 De filosoof Herder en zijn denken, kijk hier voor meer informatie
  • 17.00 De mop van Kierkegaard: over een gek die uit het gekkenhuis ontsnapt
  • 18.40 René Descartes en zijn invloed op de wetenschap en ons wereldbeeld
  • 21.20 Verliefdheid, een tijdelijke vorm van waanzin. Wat maakt dat we hier ons hele leven aan koppelen?
  • 25.00 Het idee van het contract tussen mensen
  • 26.00 de tien geboden als contract
  • 31.00 Economisering van ons bestaan?
  • 36.00 De mens is helemaal niet zelfstandig en individueel, we zijn sociaal en handelen ook tegengesteld aan eigenbelang
  • 39.50 De industrialisatiefase. Wat heeft dit voor invloed op ons denken?
  • 42.40 De natuur is geen antropologisch wezen
  • 42.50 We moeten ons weer leren verhouden tot de natuur, daar zijn we wel volop mee bezig!
  • 44.00 Het leven verloopt niet in een ideale lijn, risico’s horen bij het bestaan, dat moeten we wellicht opnieuw leren aanvaarden
  • 46.40 Hoe ziet Ger de rol van het kwaad?
  • 49.30 Het kwaad is ook aantrekkelijk, het trekt aan!
  • 53.00 Stierenvechten als ritueel en blik op kwaad en goed
  • 55.00 De eliten in de samenleving
  • 58.00 Start van de democratie en wat kan een democratie wel en niet voor ons betekenen?