innovatie

Tjipcast 073 met Michael Hebben: Leidt de huidige Corona crisis tot slimmer en innovatiever samenwerken?

27 april 2020 Innoveren en Verbeteren, Persoonlijke en Professionele Ontwikkeling 0:42:57

Heel Nederland werkt al ruim 1 maand zoveel mogelijk vanuit huis. Al video bellend, skypend, inloggend op teams, zoom of een ander platform zoeken we naar effectieve en plezierige manieren om samen te werken. Vaak met de kinderen thuis die ook zelfstandig hun schoolwerk doen. Hoe gaat dat eigenlijk? Leidt dit ook tot slimmer en innovatiever samenwerken? Is het mogelijk een groot deel van ons werk op afstand te doen? Hebben we straks bijvoorbeeld nog wel een auto nodig? En bevalt het of kunnen we niet wachten tot we weer naar ons kantoor kunnen? Met game-expert Michael Hebben sprak ik over deze vragen. En we deden dat allebei vanuit ons huis, een experiment op zich! Dit gesprek is behalve als podcast ook op youtube te bekijken.

Waarom is verbeelding en fantasie belangrijk in ons (werkende) leven? Tjipcast 071 met Ottolien Boeschoten

12 april 2020 Innoveren en Verbeteren, Leiderschap en Verandermanagement, Persoonlijke en Professionele Ontwikkeling 39:50

Verbeelding, fantasie, creativiteit en improvisatievermogen: als acteur zijn het fundamentele bouwstenen. Iemand die dit als geen ander weet is actrice Ottolien Boeschoten. Ze speelde in talloze radio, TV, film en toneelproducties. Denk aan Man bij hond, de Nachtzusters, Goede tijden slechte tijden en TiTa Tovenaar. Met Ottolien ga ik in gesprek over hoe fantasie en improvisatievermogen werkt. Is het iets dat je kunt aanleren? Hoe doe je dat? En kan je het ook afleren? Luister mee naar een leerzaam gesprek over de kunst van afkijken, nadoen en imiteren. En hoe je voor jezelf belangrijke ‘denkruimte’ kunt maken voor nieuwe mogelijkheden, kansen en ideeën. Improvisatie en creativiteit is zoveel meer dan een gekke workshop of dag op de hei! Het is een manier van durven denken en kijken.

  • www.lokocartoons.nl

Hoe komt het dat sommige mensen innovatief en ondernemend zijn en anderen niet? Tjipcast 069 met Paul Delnooz

29 maart 2020 Didactiek en Pedagogiek, Innoveren en Verbeteren 39:54

Om bovenstaande vraag te beantwoorden is het volgens mijn gast wetenschapper en adviseur Paul Delnooz noodzakelijk om ons onderwijssyteem beter te begrijpen. Onderwijs gaat volgens hem al lang niet meer om creatief leren nadenken, maar vooral om het kunnen reproduceren, imiteren en nadoen. Met als doel toegang te krijgen tot een soort ‘universele cultuur van de waarheid’. Dit speelt met name in het middelbaar en hoger onderwijs een belemmerende rol als het gaat om innovatie, vernieuwing en ondernemerschap. Het lokt passiviteit uit en zet de rem op creativiteit, twijfel en kritisch denken. De spannende vraag is hoe een onderwijssysteem zichzelf kan inrichten om die innovatie en vernieuwing juist aan te moedigen. Kan dat eigenlijk wel? Is het mogelijk onderzoek, leren en kennisontwikkeling hand in hand te laten gaan zonder dat de leerling eenzijdig luistert naar de expert? En zo ja: hoe doen we dat dan? Luister nu naar aflevering 069 met Paul Delnooz toekomstbestendig onderwijs!

www.lokocartoons.nl

Boeken van Paul Delnooz:

Is een organisatie meer dan de som der delen? Tjipcast 066 met Leike van Oss

15 maart 2020 Leiderschap en Verandermanagement, Persoonlijke en Professionele Ontwikkeling, Samenwerken en Teamleren 40:53

Samen met Brechtje Kessener verzamelde Leike van Oss de afgelopen jaren alle relevante theorieën die gaan over systemen in organisaties. Ze hebben dit gebundeld ineen indrukwekkend naslagwerk getiteld ‘Meer dan de som der delen‘. In dit boek vind je een overzicht van deze theorieën (of denkstromingen) en geven de auteurs handreikingen hoe je ze kunt toepassen in de dagelijkse praktijk. Zo kun je een team bijvoorbeeld benaderen als een set individuen, maar ook als een verzameling van relaties, verbindingen en patronen. En deze ‘onzichtbare’ verbindingen bepalen voor een groot deel de dagelijkse ‘modus operandi’ van een groep mensen. Dit systeem denken vind ik een boeiend perspectief om naar ons werk en leven te kijken. Tegenwoordig begeven we ons in allerlei netwerken, samenwerkingsrelaties, teams en organisaties. Dit vraagt een continue vorm van afstemmen in, tussen en met deze systemen. En dat afstemmen kent spelregels, wetmatigheden en is eigenlijk niet zo beheersbaar als we soms graag willen. Maar wat betekent dat vandaag de dag voor organisaties, voor leiders en professionals? In deze podcast praat ik uitgebreid met Leike over deze systeemtheorieën. We verkennen wat een systeem nu eigenlijk precies is en hoe je het praktisch kunt ‘zien’ in een organisatie. Zijn er manieren om deze onzichtbare dimensie in beeld te krijgen? Waar moet je dan beginnen? En wat kunnen we er uiteindelijk van leren?

www.lokocartoons.nl

Enkele boeken van Leike die ik zeker kan aanraden:

Hoe kun je als professional regie nemen over innovatie? Tjipcast 037 met Bart Bossink

18 november 2019 Innoveren en Verbeteren, Leiderschap en Verandermanagement 57:22

Innovatie associëren we nog vaak met een heel slim idee of technisch briljante uitvinding. Maar succesvol innoveren is veel meer dan dat. Zo vraagt innovatie procesmanagement, aansturing en vooral regie. Alleen zo kan een idee ook uiteindelijk onder de streep waarde toevoegen aan werkprocessen, producten en klanten. Het goede nieuws is ook dat innovatie volgens innovatiespecialist en hoogleraar Bart Bossink door elke organisatie is te realiseren. Door de processen beheersbaar, bestuurbaar en organiseerbaar te maken. In Tjipcast 037 ga ik met Bart Bossink in gesprek over innovatiemanagement. Wat zijn de grootste valkuilen? Hoe ontwikkel je als manager, professional of expert een scherpe blik op de bijbehorende processen? En op wat voor manier is duurzaamheid en maatschappelijke verantwoord ondernemen verbonden aan innovatiemanagement in de 21ste eeuw? Luister of kijk naar een verfrissend perspectief op vernieuwing en innovatie in (en tussen!) organisaties!

  • www.lokocartoons.nl

Boeken die op tafel liggen:

Thema’s die voorbijkomen in deze podcast:

  • Wat is innovatie eigenlijk?
  • Waarom is innovatie moeilijk te managen?
  • Innoveren als continue proces
  • Ondernemerschap en de relatie met innovatie
  • Aansturing, doorgroeien en bouwen: van goed idee naar werkende onderneming
  • De buitenwereld naar binnen halen, hoe doe je dat?
  • Rapid prototyping
  • Mensen geloven niks, totdat je iets laat zien (zelfs als het niet werkt)
  • Klanten onderdeel maken van het innovatieproces
  • Iets kunnen maken en ‘het’ zien!
  • Leiderschapsvaardigheden en kampioenschap
  • Waarom management nog steeds heel belangrijk is
  • De bestaande taart verdelen, of een nieuwe taart bakken?

Hoe maak je van kleine stappen en successen een grotere innovatie beweging? Tjipcast 029 met Suzanne Verdonschot

14 oktober 2019 Innoveren en Verbeteren, Persoonlijke en Professionele Ontwikkeling 40:51

Met Suzanne Verdonschot ga ik in gesprek over innovatie en leren in organisaties. En hoe je vanuit kleine stapjes en successen een grotere innovatie beweging kunt realiseren. Suzanne is actie-onderzoeker en ziet innovatie niet als een proces dat alleen plaatsvindt in een technische R&D afdeling. Het is juist onderdeel van het dagelijks werk! In deze Tjipcast verkennen we achterliggende opvattingen die innovatie in organisaties bepalen. En wanneer ze wel en niet werken. We bespreken hoe je innovatie kunt zien als beweging en op welke manier je dit praktisch kunt aanpakken. Met aansprekende voorbeelden uit supermarkten, een snoepjesfabriek en sportvakanties is dit een Tjipcast met handige tips voor je eigen werkpraktijk!

Boeken op tafel:

Tijdcodes:

  • 02.00 Innoveren als leerproces, hoe begon het?
  • 03.45 Supermarktonderzoek naar innoveren en leren in het werk
  • 06.00 Kijken naar innovatie door de jaren heen
  • 11.00 Innovatie in het dagelijks werk en het belang van dagelijks experimenteren
  • 15.00 Lokale praktijken
  • 18.00 Regiestrategieën
  • 22.00 Andere enthousiast maken is een bekwaamheid
  • 25.00 Aantrekkelijke werkomgevingen
  • 28.00 De kracht van het niet weten
  • 30.00 Emotie als sturingsinformatie en het belang van gedachten en opvattingen over dagelijkse vraagstukken (die doen ertoe!)
  • 33.00 Nieuwe vragen over innovatie, andere taal ontwikkelen
  • 37.00 Het belang van discipline
  • 39.00 Afronding en blik vooruit!

Over veranderen in organisaties: klein maar fijn? Tjipcast 028 Hans Vermaak

6 oktober 2019 Leiderschap en Verandermanagement, Persoonlijke en Professionele Ontwikkeling, Samenwerken en Teamleren 1:19:20

In deze Tjipcast ga ik in gesprek met organisatieadviseur Hans Vermaak. We verkennen waarom (en hoe) het komt dat veranderen juist werkt in de concrete dagelijkse werkpraktijk. We bespreken de effecten van ‘over ambitieuze’ plannen, teveel bemoeienis vanaf de zijlijn en de soms overdreven aandacht voor regels die in een lokale praktijk juist averechts werken. Aan de hand van praktijksituaties reflecteren we op de schaduwkant van grote verandertrajecten en zoeken we naar aanknopingspunten hoe kleine successen groter zijn te maken. Want als uitrollen niet werkt: wat kan je dan nog wel doen? We volgen daarin het motto van Hans: het meervoud van pilot is pilots! Luister of kijk naar een zeer boeiend en precies gesprek over het wel en niet werkbaar krijgen van veranderinitiatieven in organisaties.

www.lokocartoons.nl

Boeken op tafel:

Tijdcodes:

  • 03.00 Waarom er in principe niks mis is met ‘klassieke’ veranderplannen
  • 04.30 Verknoping en complexiteit
  • 10.00 Hoe veel goede, kleine momenten optellen tot iets groots
  • 17.00 Meerwaarde scheppend en voorwaarde scheppend in organisaties
  • 24.00 Anderen in positie brengen om verantwoordelijkheid te nemen, waarom dat niet niks is
  • 30.00 Lokaal mensen meer verantwoordelijkheid geven, wat moet je dan o.a. kunnen: denk aan veranderen, leren en samenwerken
  • 35.00 Waarom een plan saai is en welke waarde het wel heeft
  • 42.00 Lokaal veranderen (klein veranderen) is niet simpel!
  • 48.00 Rollen, taken en verantwoordelijkheden is niet de sleutel naar succes: maar wat dan wel?
  • 55.00 Handelen vanuit een redenering versus handelen vanuit strikte regels
  • 59.00 Kleuren van verandering
  • 1.00 Na kleine successen en lokale praktijken door willen pakken en beleid te maken: kan dat? En werkt dat?
  • 1.05 In veranderen is niet elk puzzelstukje even belangrijk: wat betekent dat voor ons vak?
  • 1.09 Klein veranderen: kunnen deblokkeren in organisaties
  • 1.13 Vraag van Hans aan Eva Naaijkens van de Alan Turingschool in Amsterdam

Hoeveel eigenaarschap kunnen professionals aan? Tjipcast 012 met Thijs Spaargaren van Schoongewoon

24 juni 2019 Leiderschap en Verandermanagement, Persoonlijke en Professionele Ontwikkeling, Samenwerken en Teamleren 54:54

Schoongewoon is een uniek schoonmaakbedrijf: alle medewerkers zijn georganiseerd in lokale coöperaties en iedereen is volledig eigenaar van de onderneming. Schoongewoon kiest een andere koers in een zeer agressieve concurrerende branche waar professionals meestal weinig tot niets in te brengen hebben. Wat betekent het als letterlijk alle professionals verregaande invloed kunnen nemen op de besluitvorming, de winstverdeling en inrichting van de dagelijkse samenwerking? Wat vraagt het van deze professionals die hier meestal nog totaal geen ervaring mee hebben? En waarom zou je deze organisatievorm eigenlijk kiezen? Thijs Spaargaren geeft in deze Tjipcast op zeer heldere wijze (en zonder managementjargon) toelichting op de werkingswijze van Schoongewoon. Eigenaarschap heeft grote voordelen: Een sterke verbinding met alle zakelijke facetten van ondernemen, meer trots en plezier in het werk en gelukkige collega’s. Maar deze vorm van ondernemen doet nog iets anders: Klanten zijn er nieuwsgierig naar, stellen er vragen over en willen ‘meedoen’. Kijk of luister nu naar een geweldig praktisch verhaal over ondernemerschap, samenwerken en vakmanschap!

Speakersnotes

Tijdcodes

  • 0.30 Hoe is Schoongewoon ontstaan?
  • 02.00 Structuur en toelichting op de structuur van de onderneming
  • 05.00 Kan iedereen eigenaar zijn van het bedrijf waar hij of zij werkt?
  • 08.30 Aanspraak maken op andere bekwaamheden behalve kunnen schoonmaken
  • 12.30 Zicht op financiën en andere ‘nieuwe vragen”
  • 16.30 Kies je klanten uit en andersom, wees kritisch
  • 21.00 Anders organiseren, afleren om leiding te geven
  • 26.00 Oplossingen zoeken voor taaie vraagstukken
  • 27.30 Ondersteunende diensten, HR en andere afdelingen
  • 31.00 Winst is niet zo belangrijk voor deze ondernemers, het gaat om voldoende capaciteit en het werk ‘goed kunnen uitvoeren”
  • 35.20 Met plezier naar je werk gaan
  • 38.00 Besluiten voorleggen aan de leden
  • 42.00 Oprecht zijn, de rol van eerlijkheid en het model voor continuïteit
  • 46.00 Op zoek naar jong talent
  • 46.20 Positief en realistisch beeld hebben. Het gaat niet altijd goed
  • 51.00 Stabiliteit, omzetgroei en jonge mensen aantrekken, kritisch blijven kijken naar de structuur van je onderneming
  • 52.00 Een sociale schoonmaakbranche
  • 52.10 Zelfsturend team als verdienmodel
  • 53.45 Coöperatie opstarten waar klanten mede-eigenaar van zijn, de nieuwe stappen van Schoongewoon!

Hoe het rijnlandsdenken werkt in organisaties: Tjipcast 007 met Jaap Peters

20 mei 2019 Leiderschap en Verandermanagement, Persoonlijke en Professionele Ontwikkeling, Samenwerken en Teamleren 57:26

Hoe komt het dat nog zoveel mensen in organisaties vastlopen in regels, procedures en controlemechanismen? Waardoor kijken we bij vragen die gaan over visie, strategie en beleid altijd ‘omhoog’? En worden we slimmer van al die regels of staan ze vooruitgang juist in de weg? In deze Tjipcast ga ik in gesprek met adviseur, schrijver, ondernemer en ‘organisatieactivist’ Jaap Peters. Jaap is auteur van diverse boeken, waaronder De intensieve menshouderij en Bij welke reorganisatie werk jij? Als geen ander weet hij treffend uit te leggen welke effecten het eenzijdig economisch denken heeft op mensen, organisaties en onze samenleving. Maar Jaap gaat verder, hij biedt een praktisch alternatief: het Rijnlands denken. Vakmanschap, autonomie en het werk zelf mogen en kunnen organiseren staat centraal. De achterkant van organisatie volgt de voorkant en niet andersom. Een Tjipcast die je niet mag missen!

Deze cartoon is gemaakt door Lodewijk van Loko Cartoons

Speakersnotes

Tijdcodes

  • 01.25 Het Rijnlands denken, introductie samen met o.a. Matthieu Weggeman
  • 01.40 Slow Management, aandacht voor kwaliteit en ‘slow food’
  • 02.25 Hoe produceert een organisatie zichzelf en wat voor invloed heeft een organisatie op mensen?
  • 2.50 Werkt een organisatie niet juist ‘in mensen’?
  • 3.30 Het mentale model van een organisatie
  • 4.05 Verschil tussen Rijnlands denken en Angelsaksisch denken
  • 5.00 Mensen als een Human Resource 
  • 06.30 Het denken van Taylor: hoe pak je het initiatief van mensen af? Hier de link naar het hele boek
  • 08.00 Als mensen geen overzicht hebben over hun werk, dan nemen ze geen initiatief
  • 08.35 Regels zijn regels, ook dan stoppen mensen in de regel met denken, maar gaan ze alleen ‘uitvoeren’
  • 09.00 Economische noodzaak en relatie met het Angelsaksisch denken
  • 10.05 Dominante heersende klasse, rijk wordt rijker, arm wordt armer
  • 10.40 Marktwerking
  • 11.40 Intensieve Menshouderij: ‘wij sturen handjes op afstand’
  • 12.15 Failissement van TSN thuiszorg, voor meer achtergrond over deze casus, ga naar deze link.
  • 17.30 De achterkant van de organisatie volgt de voorkant van de organisatie en niet andersom
  • 18.20 Belang om professionals in organisaties te helpen, niet lastig te vallen met procedures
  • 18.40 Voorbeeld Max Verstappen die zijn banden verwisseld
  • 21.50 Het zit in mensen om te willen afbakenen en te versimpelen: noodzaak tot overzicht
  • 22.50 Belang van autonomie en zelf organiseren: pakken van eigenaarschap
  • 28.00 Rooster en planningsproblemen in organisaties, welke oorzaak zit hieronder?
  • 30.10 Balans tussen effectiviteit en efficiency, voordelen van schaalvergroting versus autonomie en gezamenlijkheid
  • 33.00 Krimpscholen, onderwijsfilosofie en gesprekken over ‘het nu’
  • 37.00 Besturingsfilosofie, wie heeft het stuur in handen van de organisatie?
  • 37.50 Prachtige woorden op papier, maar de praktijk is anders, hoe komt dat?
  • 38.11 Vergaderen: vergaderen is dagbesteding voor volwassen mensen
  • 40.10 Met schuld kun je schuiven, met schaamte niet
  • 42.00 De voorkant gaat in gesprek met de achterkant van een organisatie: dat helpt om een collectieve ambitie te verwezenlijken
  • 43.00 De klant centraal, maar die zit in mensen en niet in een organisatie
  • 47.00 Leiderschap klinkt mooi, maar is het niet gewoon initiatief nemen?
  • 47.45 Gespreid leiderschap in een team, hoe afstemming en coördinatie een rol speelt
  • 49.20 Zelf organiserende team, of zelf organiserende individuen?
  • 50.10 Voorbeeld van Lego cadeaus aan kinderen: waar is de gebruiksaanwijzing?
  • 51.30 hiërarchie en zelfsturing, hoe gaat dat samen?
  • 52.10 Wil je beginnen met veranderen, dan moet je overal beginnen
  • 54.00 Maatwerk, gereedschap en samenwerken
  • 55.30 De school voor vakmanschap: Waar liggen jou talenten? Hoe kunnen we die talenten verder ontwikkelen?

Gamification en leren: Tjipcast 004 met Michael Hebben

25 april 2019 Leiderschap en Verandermanagement, Persoonlijke en Professionele Ontwikkeling, Samenwerken en Teamleren 49:50

Hoe is gamification onze wereld aan het veranderen? Per dag spelen honderden miljoenen volwassen en kinderen spelletjes. Online, offline, samen of alleen. Op een spelcomputer, op de tablet of aan tafel. Er worden zelfs complete toernooien georganiseerd. Het ontwikkelen en maken van spellen is één van de grootste groeimarkten van dit moment. Maar wat maakt een spel nou goed? Welke principes zitten erachter en hoe kan je dit toepassen in organisaties om professionals te ondersteunen in leren, innovatie en verandering? Daarover ging ik in gesprek met ondernemer en game expert Michael Hebben!

Lodewijk van Loko cartoons maakte deze cartoon bij Tjipcast 004 over gamification!

Speakersnotes

 

Tijdcodes

  • 0.47 Pong, het eerste spelletje op de Commadore 64
  • 02.30 Hoe kan je met spel principes verplichte opleidingen aantrekkelijker maken?
  • 04.20 De spaghetti challenge, eigenlijk is dit de marshmallow challenge
  • 04.40 Johan Huizinga, grondlegger van het concept: de spelende mens
  • 05.25 Gamification principes: gedrag, motivatie (beloning) en ervaring
  • 06.30 Voorbeeld van gamification in de zorg rondom verplichte trainingen, halvering van de trainingstijd
  • 07.50 Games verbeteren de wereld, dat is al aan het gebeuren
  • 08.00 Cultuur is ook een spel, gebaseerd op regels
  • 08.40 Beginnen met een spel? Op papier, niet direct met technologie aan de slag, dat hoeft niet
  • 09.00 Leren door fouten is een vorm van spelen, zonder fouten wordt er niet geleerd, fouten zijn belangrijk
  • 09.50 Pleasently frustrating
  • 10.20 Kunnen verliezen is aantrekkelijk, daardoor wil je iets nog een keer proberen
  • 10.45 Game mechanics: oplossingen in een ‘niet’ spelletjes wereld
  • 11.10 De bonuskaart van AH is ook een spelvorm
  • 11.55 Sociale interactie en spelen, je wilt spelen op een plek waar anderen dat ook doen, anders begin je niet
  • 12.20 Fortnight
  • 12.40 Veel games zijn zeer sociaal opgezet, wij (ouders, andere generatie) zien het alleen niet zo. Ouders maken zich zorgen, maar kinderen zijn juist sociaal bezig. De plek is alleen anders.
  • 15.00 Punten verzamelen, het werkt wel 🙂 net zoals zeldzaamheid dat ook doet
  • 16.00 Spellen en economische verdienmodellen
  • 16.30 Jane McGonigal’s boek reality is broken, check ook deze presentatie
  • 19.40 Wanneer beginnen mensen met spelen? Op zoek naar de trigger
  • 20.10 Spel wat begint met een challenge: HALO.
  • 21.30 Persoonlijke speltheorie
  • 27.10 Zorg handelingen met een speltheorie aantrekkelijker maken om te oefenen
  • 31.00 Welk effect heeft een verplichte training? Het is meestal vooral makkelijk te organiseren en controleerbaar.
  • 36.30 Rollenspel spelen, woorden wedstrijd en vissenkom leren: onverwachte uitkomsten
  • 40.30 De ervaring centraal stellen klinkt mooi, maar is in de praktijk ingewikkeld.
  • 41.10 Social meaning en epic meaning: bijdragen aan iets groters
  • 42.40 Afstemming tussen spelers en regels zijn cruciaal voor een spel. Je mag regels natuurlijk wel buigen
  • 43.10 Minecraft en fortnite: zelf het spel maken, oneindig spelen
  • 43.35 Cruciale ontwerpcriteria voor een spel: doel, gedrag, resultaat, beweging, motivatie
  • 44.20 Motivatie is niet altijd de sleutel tot succes.
  • 45.00 Verschillende vormen van beloningen
  • 45.30 Leefomgeving vergroten door te spelen
  • 46.00 Verder kijken dan punten geven als je wint. Ruimte maken om te falen en dat ideeën dus ook mogen falen.
  • 46.30 Gaming is geen project met een kop en staart, maar een proces, een filosofie.