PO

Werk maken van onderwijskwaliteit: Is het tijd om verder te kijken dan onze neus lang is?

25 september 2022 Didactiek en Pedagogiek, Persoonlijke en Professionele Ontwikkeling 00:48:29

Dit is een langverwachte podcast met niemand minder dan Tim Surma! We praten over onderwijskwaliteit en het statuut van de leerkracht. De zorgen rondom de huidige onderwijskwaliteit en de broodnodige herwaardering van de leraar wordt vaak aangevlogen vanuit het perspectief van salaris, problemen met financiering (lumpsum), grootte van de klassen, gebrekkige autonomie of te logge besturen. Maar klopt dat wel? 

De stelling van Tim is dat het daar niet per sé om draait: in Vlaanderen verdienen leraren stukken minder, zijn de klassen kleiner, ervaart men autonomie, heeft men geen besturen, en toch zijn de problemen identiek. Leesprestaties dalen, lerarentekort alom. Dit kan dus amper onderscheidend zijn.

In deze podcast kijken we daarom verder dan onze neus lang is en presenteren drie oorzaken die vreten aan de onderwijskwaliteit:

  1. Een te grote curriculaire focus op generieke vaardigheden;
  2. Een te beperkte focus op een zorgvuldig opgebouwde kennisbasis;
  3. Een naïef geloof in romantische kind- of leerlinggecentreerde didactische aanpakken.

Voor meer achtergrondinformatie en onderbouwing check dit artikel dat recent verscheen. Hier vind je ook aanknopingspunten om er iets aan te doen! Tot slot, hier nog een foto van de plek waar we ons gesprek voerden! Op veler verzoek 🙂

Hoe houd je als docent regie in de klas? Te gast bij Gert Verbrugghen in de klas

22 mei 2022 Didactiek en Pedagogiek 00:49:56

In deze podcast staat de vraag centraal hoe je als docent of leerkracht regie in de klas krijgt en houdt. Ik ben te gast bij Gert Verbrugghen, docent Engels op het Alfrinkcollege in Deurne voor vmbo. Twee leerlingen doen mee met ons gesprek: Ayman Abu Kashba (14 jaar) en Daniël Stosic (15 jaar). Gert vertaalde het invloedrijke onderwijsboek ‘Running the Room’ van Tom Bennett naar het Nederlands. Titel: Regie in de klas.

We praten in deze podcast over hoe je als docent werk maakt van klassenmanagement. Hoe je kunt sturen op gewenst door het te onderwijzen. En hoe je gebruik kunt maken van routines en afspraken in je klas. Inmiddels is Gert bekend geworden met zijn aanpak. Hij laat keer op keer zien dat je met deze aanpak kinderen met plezier een vak leert en ze veel kennis opdoen. Het is bovendien bij uitstek bevorderlijk voor het verankeren van gelijke kansen. 

Gert Verbrugghen is eerder in de podcast geweest (088) om te vertellen over hoe hij wetenschappelijke kennis toepast om de kwaliteit van zijn lessen te verbeteren.

En: Nieuwsgierig geworden hoe Myndr kinderen leert beter omgaan met internet en digitale afleiding? Kijk op focusindeklas.nl/tjipcast om te zien wat myndr voor jou kan doen!

Je kunt het gesprek met Gert, Daniël en Ayman ook op YouTube bekijken:

Hoe verklein je de kansenongelijkheid door te werken aan het vakmanschap van de leraar?

14 februari 2022 Didactiek en Pedagogiek, Persoonlijke en Professionele Ontwikkeling 53:31

In de studio is Debbie Dussel. Leerkracht op basisschool De Polsstok in Amsterdam en kerndocent/ rekenspecialist bij Academica University of Applied Sciences. Debbie geeft inmiddels twintig jaar les in Amsterdam Zuidoost. In deze podcast praten we over de relatie tussen gelijke kansen en sterk vakmanschap van de leraar. We hebben het over het belang van een kennisrijk curriculum, de balans tussen didactiek en pedagogiek, ‘evidence informed’ werken en hoe je je continue kunt blijven verbeteren als onderwijsprofessional. Luister of kijk nu!

Je kunt ons gesprek ook op YouTube bekijken:

Check zeker ook de boeken die voorbijkomen in ons gesprek:

Hoe zet je een klas aan het denken? Tjipcast 158 met Dick van der Wateren

26 december 2021 Didactiek en Pedagogiek, Filosofie en Verdieping 52:12

In de studio is Dick van der Wateren. Hij schreef het boek De denkende klas. Hij verkent in dit rijk geïllustreerde boek de vraag hoe je leerlingen kunt motiveren door samen met hen na te denken en te filosoferen. Een onconventioneel vertrekpunt over hoe je als leraar (en pedagoog) ‘denken’ een plek kunt geven in het dagelijks onderwijs. Volgens Dick is ons onderwijs teveel bezig met het reproduceren van kennis. Kennis is echter pas iets als we hierover leren na te denken. Kennis is daarmee ook een bekwaamheid gericht op dialoog, leren kijken en met elkaar samenwerken. Dit ‘diepe’ denken vraagt om vaardigheden als vragen leren stellen, je durven te verwonderen en op onderzoek gaan. Met tal van voorbeelden uit de praktijk gaan we in gesprek. Om zo de bouwstenen te identificeren hoe hoe je de klas kunt transformeren tot een ‘denkende klas’. En afsluitend ons af te vragen wat dit vraagt van ons als onderwijsprofessionals.

Je kunt ons gesprek ook op YouTube bekijken:

Hoe bouw je met je onderwijsteam aan een krachtige schoolomgeving? Tjipcast 157 met Marloes Stuive, Roy Mol en Martin Ooijevaar

20 december 2021 Didactiek en Pedagogiek, Samenwerken en Teamleren 00:47:22

Ik ben te gast bij de St. Nicolaasschool in Nibbixwoud, net boven Hoorn. Een basisschool die onderdeel is van SKO West-Friesland. Aan tafel zitten Maloes Stuive (schoolleider), Roy Mol (leerkracht groep 8 en ICT coach) en Martin Ooijevaar (directeur onderwijs SKO West-Friesland). De St. Nicolaasschool is een echte dorpsschool. Het staat midden in het hart van de gemeenschap. Opa’s en oma’s die hun kleinkinderen ophalen gingen er zelf ook naar school! Schooldirecteur Marloes is gestart met een interessant ontwikkeltraject, samen met haar team. De school werkt vanuit een duidelijke nadruk op techniek, ICT en mediawijsheid. Leren met techniek is sterk verbonden aan de didactische en pedagogische visie van het onderwijsteam. Maar dat ging niet zomaar. Het team werkt vanuit hoge en duidelijke ambities. Zowel op de basisvaardigheden zoals rekenen, lezen en schrijven als het bieden van een uitdagende leeromgeving voor kinderen. In deze podcast bespreken we onder andere hoe je samen met je team kunt starten met zo’n ontwikkel- en verbetertraject. Welk bewustwordingsproces daaraan ten grondslag ligt en hoe je hier een participatieve zelfevaluatie voor kunt inzetten. Een gesprek boordevol praktische tips, aanpakken en aanbevelingen voor elke (basis) school in Nederland!

Hoe bouw je aan een professionele schoolcultuur? Tjipcast 156 met Jeannette Schut en Henk Galenkamp

8 december 2021 Didactiek en Pedagogiek, Leiderschap en Verandermanagement 49:03

Jeannette en Henk zijn al jarenlang werkzaam in het onderwijs en hebben een enorme staat van dienst opgebouwd. Ze stonden zelf voor de klas en begeleiden al heel wat jaren directies, onderwijsteams en schoolbesturen. Ze schreven het handboek ‘professionele schoolcultuur’, wat bij veel schoolleiders in de boekenkast staat. Ik ga met ze in gesprek over de vraag hoe je bouwt aan een professionele schoolcultuur. Want welke onderwijsfilosofie je ook aanhangt, het zal erop aankomen om het samen met je team in de praktijk te brengen. Hoe doe je dat op een juiste manier? En wat als de cultuur belemmerend werkt?

Je kunt ons gesprek ook op YouTube bekijken:

Enkele bronnen die naar voren kwamen in het gesprek:

Is het middelbaar onderwijs in Nederland echt zo saai? Tjipcast 155 met Thijs Hogenhuis

29 november 2021 Didactiek en Pedagogiek 41:25

Ik ga in gesprek met Thijs Hogenhuis. Thijs zit op een middelbare school in Leek en doet dit jaar zijn vwo eindexamen. Hij schreef een betoog over onderwijs in het kader van zijn CKV opdracht, om te illustreren hoe het onderwijssysteem vele tekortkomingen kent en wat er nodig is om dit te verbeteren. Zijn boek heet ‘Haas gaat undercover’. Thijs raakt een gevoelige snaar bij zowel jongeren als docenten en voordat zijn boek uitkwam stond hij in diverse kranten. Tijd om hem aan de tand te voelen over zijn stelling dat het onderwijs in Nederland vreselijk saai is.

Je kunt ons gesprek ook op YouTube bekijken:

Hoe stem je onderwijs af op verschillen tussen leerlingen? Tjipcast 153 Met Trynke Keuning en Marieke van Geel

14 november 2021 Didactiek en Pedagogiek 00:37:01

In deze podcast spreek ik met wetenschappers Trynke Keuning en Marieke van Geel. Ze doen onderzoek naar hoe je kunt omgaan met de verschillen van kinderen op school. Ze schreven er een boek over: Differentiëren in 5, 4, 3, … . Hoe ga je om met verschillen in voorkennis, leerprestaties en motivatie van kinderen? En hoe verhoudt dit uitgangspunt zich met het geven van groepsgewijze instructie? In het boek doorlopen ze vier fases:

1. het voorbereiden van een periode

2. het voorbereiden van een les

3. het uitvoeren van de les en

4. het evalueren van zowel het proces als het product.

In elk van deze fases gelden vijf onderliggende principes: werk doelgericht, monitor voortdurend, daag uit, stem verwerking en instructie(s) af, en stimuleer zelfregulatie. Ook hebben Marieke en Trynke het over de drie B’s: maak bewuste, beredeneerde en betekenisvolle keuzes, om je onderwijs goed af te stemmen op de verschillen tussen je leerlingen. Luister nu naar mooi gesprek over onderwijs geven!

Je kunt ons gesprek ook op YouTube bekijken:

Basisschool leerlingen voorbereiden op de middelbare school, hoe doe je dat? (deel II)

5 november 2021 Didactiek en Pedagogiek, Samenwerken en Teamleren 21:15

Dit is de tweede podcast waarin de samenwerking tussen de basisschool en de middelbare school centraal staat. Stichting IRIS en het Ichthus College in Kampen hebben de handen ineengeslagen om de doorstroom van het basisonderwijs naar de brugklas te verbeteren. Eén van de uitkomsten is de start van het project ‘de Overbrugging’. Doel is om de overstap van groep 8 naar het voortgezet onderwijs makkelijker en effectiever te maken. Met als resultaat een gelukkige leerling op de juiste plek. Ik ben te gast bij hun onderwijscongres met de werktitel: Let’s go naar het VO! Tijdens deze bijeenkomst ga ik in gesprek met docenten, leerkrachten en schoolleiders.

We verkennen in deze podcast de samenwerking tussen docenten en leerkrachten van het PO en VO. Wat is er nodig om dit soepel te laten verlopen? Komen ze genoeg bij elkaar over de vloer of is dat niet nodig? In deze podcast praat ik daarover met John Odinot, directeur van het Ichthus College in Kampen, Henk ter Wee, bestuurder van Stichting Iris en Cristel Plender, directeur van de Rehobothschool in Kampen één van de Iris scholen die participeert in het project de Overbrugging.

Basisschool leerlingen voorbereiden op de middelbare school, hoe doe je dat? (deel I)

5 november 2021 Didactiek en Pedagogiek, Samenwerken en Teamleren 00:19:19

In deze podcast staat  de samenwerking tussen de basisschool en de middelbare school centraal. Stichting IRIS en het Ichthus College in Kampen hebben de handen ineengeslagen om de doorstroom van het basisonderwijs naar de brugklas te verbeteren. Eén van de uitkomsten is de start van het project ‘de Overbrugging’. Doel is om de overstap van groep 8 naar het voortgezet onderwijs makkelijker en effectiever te maken. Met als resultaat een gelukkige leerling op de juiste plek. Ik ben te gast bij hun onderwijscongres met de werktitel: Let’s go naar het VO! Tijdens deze bijeenkomst ga ik in gesprek met docenten, leerkrachten en schoolleiders.

We verkennen in deze podcast hoe je kinderen op de basisschool kunt voorbereiden op meer zelfstandigheid en verantwoordelijkheid. Hoe leer je bijvoorbeeld werken met een agenda en weekplanning? Wat voor overdracht organiseer je tussen groep 8 en de eerste? Ik spreek hierover met Lucie Tromp, leerkracht in groep 8 en intern Begeleider op de Dr. H. Bouwmanschool in Kampen, Annemarie Goosen coördinator leerling begeleiding en docent wiskunde op het Ichthus College en Han Boone, directeur van basischool Stroomdal.