prestatiemanagement

Destructief leiderschap in organisaties

We praten graag over inspirerende leiders, maar we hebben het een stuk minder over de schaduwkant van leiderschap. Slecht leiderschap. Denk aan zelfverrijking, pestgedrag, verwaarlozing of nepotisme. In deze podcast praat ik hierover met Joost Kampen. Eerder schreef hij meerdere boeken over verwaarlozing in organisaties. We gaan uitgebreid in op de kenmerken van destructief leiderschap, de relatie met verandermanagement en de effecten op organisaties. Je kunt zijn nieuwe boek hier direct bestellen.

Wat zijn de organisatiekenmerken van een goed presterende schoolorganisatie?

Goed onderwijs aanbieden aan leerlingen kan niet zonder een optimaal functionerende schoolorganisatie. Gek genoeg gaat er hier vandaag de dag weinig over als bijvoorbeeld de dalende lees- of rekenvaardigheid van leerlingen in het basisonderwijs ter sprake komt. In deze podcast ga ik expliciet in op de relatie tussen de inrichting van schoolorganisatie met bijbehorend leiderschap en de dagelijkse leskwaliteit. Een school is immers ook een organisatie met een bijbehorende managementstructuur, rollen, dagelijkse taken, met een onderwijsleider en een positieve (of soms belemmerende) werkcultuur. Dit wordt zichtbaar in de kwaliteit van tussentijdse afstemming, het niveau van team leren (lesvoorbereiding, nabespreking, verbetering) en de wijze waarop besluiten genomen worden.

De vraag die in deze podcast centraal staat is of er bepaalde bouwstenen te onderscheiden zijn als het gaat om de kwaliteit van de schoolorganisatie. Wat hebben ‘goed’ presterende scholen met elkaar gemeen? Hoe hangt hun visie op onderwijs samen met de manier van organiseren? En wat weten we hierover uit wetenschappelijk onderzoek? Ik blik in deze podcast ook terug op de afgelopen podcast afleveringen en werk de bouwstenen stuk voor stuk uit. Veel van de voorbeelden komen uit het primair onderwijs. De rollen in deze aflevering zijn opgedraaid: Simon van der Veer interviewt mij (Tjip).

Voor meer informatie over de ‘vier’ vragen die ik behandel in de podcast, check zeker even dit artikel. Overigens is dit weer afkomstig van het gedachtegoed van Academica. Een (particuliere) hogeschool in Amsterdam waar schoolteams, onderwijsdirecteuren en leerkrachten een opleiding of leergang kunnen volgen gericht op high performance onderwijs, de brug met o.a. het HPO gedachtegoed is dan snel gemaakt! N.B. Dit is geen reclame.

Wat gebeurt er nou eigenlijk écht als organisaties veranderen en ontwikkelen? Tjipcast 154 met Thijs Homan

Thijs Homan doet al jarenlang onderzoek naar verandertrajecten in organisaties. Als hoogleraar verandermanagement raakte hij al gauw bekend als dwarsdenker. Hij is zeer kritisch als het gaat om veranderplannen (want werken niet) en hoe we vandaag de dag ‘het nieuwe denken’ afzetten tegen ‘het oude denken’. Iets dat ons weinig leert van hoe professionals wel samen het werk kunnen organiseren. Waar we nog helemaal niet veel van af weten is hoe verandering nou ‘echt’ werkt in de praktijk. En wat bevorderende en belemmerende kenmerken zijn voor blijvende verandering. Thijs Homan deed een grootschalig onderzoek naar verandertrajecten bij gemeentes in Nederland. Hij vertelt in deze podcast over de belangrijkste bevindingen om zo pas op de plaats te maken binnen het vak van verandermanagement.

Je kunt ons gesprek ook op YouTube bekijken:

Check ook de volgende publicaties van Thijs Homan:

Can you learn to be a high performance managerial leader? Tjipcast 105 with André de Waal (English)

The research of André de Waal clearly shows that for an organization to perform at the highest level, the key is management. In this podcast we talk about high performance managerial leadership. We discuss De Waal’s High Performance Framework and the role that managers can play in transforming an organization in a high performance organization. We discuss five principes:

1. Future oriented and steadfast and disciplined

2. Informing, communicating and dialoguing & fast decision making and action-taking

3. Improving self and others & high performance in daily life

4. Externally and internally oriented

5. Creative improvement and fact based.

You can also check out the conversation at YouTube:

For Dutch listeners, you can check out the books of André de Waal at the online bookshelf!

De vijf kenmerken van high performance leiderschap. Tjipcast 104 met André de Waal

Leiderschap staat de afgelopen jaren flink in de belangstelling. Er zijn tal definities en mooie verhalen over, maar er wordt maar weinig fundamenteel onderzoek naar gedaan. In deze podcast verkennen we leiderschap in een formele (hiërarchische) positie. Wat doet een excellente ‘managerial leader’ eigenlijk? Welk gedrag laat hij of zij zien en is er eigenlijk een verschil tussen managen en leidinggeven? Daarover praat ik met uitgebreid met André de Waal. André is expert op het gebied van high performance organisaties en toonaangevend auteur en wetenschapper. Hij doet wereldwijd onderzoek naar die excellent presterende organisaties en brengt haarfijn in kaart hoe een manager het verschil kan maken in de praktijk van alledag. In deze podcast bespreken we vijf kenmerken van de ‘excellente leider’. Het is zoeken naar de balans, want een managerial leader dient in staat te zijn om:

  1. Zowel toekomstgericht als standvastig en gedisciplineerd zijn
  2. Zowel informeren, communiceren en de dialoog aangaan als snel besluiten en actie ondernemen
  3. Zowel continu zichzelf en de medewerkers verbeteren als high performing in het dagelijks werk zijn
  4. Zowel extern als intern gericht zijn
  5. Zowel een creatieve verbeteraar als altijd geïnteresseerd in de feiten zijn.

Je kunt het gesprek met André de Waal ook bekijken op het Tjipcast YouTube kanaal:

Vergeet niet de boeken van André te checken op de boekenplank!

Bestaat er zoiets als de vanzelforganisatie? Tjipcast 093 met Simon van der Veer

In deze podcast spreek ik met Simon van der Veer over zijn nieuwe boek ‘De vanzelforganisatie‘. We bespreken wat zelforganiserend vermogen precies is en hoe het werkt in organisaties. Onze cultuur is doordrongen van het maakbaarheidsgeloof, waardoor we voortdurend organisaties willen veranderen en (re)organiseren. We hebben er prachtige namen voor zoals zelfsturende teams, dienend leiderschap en netwerkorganisaties. Meestal leidt dit tot een wildgroei aan beleid, bazen en bureaucratie. Hoe komt dat? En kan het ook anders? Is het mogelijk de kracht en dynamiek van mensen zelf te benutten om te werken aan verbetering in het dagelijks werk?

Je kunt dit gesprek ook bekijken op het Tjipcast YouTube kanaal:

Hoe kun je als professional regie nemen over innovatie? Tjipcast 037 met Bart Bossink

Innovatie associëren we nog vaak met een heel slim idee of technisch briljante uitvinding. Maar succesvol innoveren is veel meer dan dat. Zo vraagt innovatie procesmanagement, aansturing en vooral regie. Alleen zo kan een idee ook uiteindelijk onder de streep waarde toevoegen aan werkprocessen, producten en klanten. Het goede nieuws is ook dat innovatie volgens innovatiespecialist en hoogleraar Bart Bossink door elke organisatie is te realiseren. Door de processen beheersbaar, bestuurbaar en organiseerbaar te maken. In Tjipcast 037 ga ik met Bart Bossink in gesprek over innovatiemanagement. Wat zijn de grootste valkuilen? Hoe ontwikkel je als manager, professional of expert een scherpe blik op de bijbehorende processen? En op wat voor manier is duurzaamheid en maatschappelijke verantwoord ondernemen verbonden aan innovatiemanagement in de 21ste eeuw? Luister of kijk naar een verfrissend perspectief op vernieuwing en innovatie in (en tussen!) organisaties!



Boeken die op tafel liggen:

Thema’s die voorbijkomen in deze podcast:

  • Wat is innovatie eigenlijk?
  • Waarom is innovatie moeilijk te managen?
  • Innoveren als continue proces
  • Ondernemerschap en de relatie met innovatie
  • Aansturing, doorgroeien en bouwen: van goed idee naar werkende onderneming
  • De buitenwereld naar binnen halen, hoe doe je dat?
  • Rapid prototyping
  • Mensen geloven niks, totdat je iets laat zien (zelfs als het niet werkt)
  • Klanten onderdeel maken van het innovatieproces
  • Iets kunnen maken en ‘het’ zien!
  • Leiderschapsvaardigheden en kampioenschap
  • Waarom management nog steeds heel belangrijk is
  • De bestaande taart verdelen, of een nieuwe taart bakken?

Wat is een lerende organisatie? En hoe word je het? Tjipcast 019 met Simon van der Veer

Een lerende organisatie stelt de kerntaak richting zijn klanten centraal en is bereid elk werkproces, procedure of structuur ter discussie te stellen als deze geen waarde toevoegt. Maar hoe blijf je met elkaar scherp op deze kerntaak? En hoe voorkom je zinloze hiërarchie en vertraging zoals bureaucratie en doorgeslagen zelforganisatie? Met Simon van der Veer verkennen we belangrijke uitgangspunten voor een lerende organisatie zoals vakmanschap, autonomie, beslissingsbevoegdheid en de rol van historie en cultuur in een organisatie.


Speakersnotes

Boeken die op tafel liggen

Tijdcodes

  • 04.00 Het label van lerende organisatie en de zoektocht naar toegevoegde waarde
  • 04.45 Is de voorkant van de organisatie leidend?
  • 08.00 Feodale systeem, een historisch perspectief
  • 09.50 Zelforganisatie, dat gaat vanzelf
  • 12.50 Ratio versus emotie
  • 13.00 Planning en control als verbindend en sociaal proces
  • 16.00 Hoe wordt het geld verdiend en hoe wordt het verdeeld?
  • 20.00 Wat is het bestaansrecht van deze organisatie?
  • 25.00 Goede vragen durven stellen
  • 28.00 Persoonlijk leiderschap verbeteren of de omgeving beter begrijpen?
  • 34.00 Inchecken en uitchecken
  • 37.00 Ben je bereid om de prijs ‘van leren’ te betalen? 
  • 41.00 Spannende gesprekken die je juist wel moet durven voeren = gemakkelijk voelen in ongemakkelijke situaties
  • 45.40 Nieuw boek: kijk het beest in de bek
  • 49.00 Vage grenzen van organisaties
  • 52.00 Waar begint het? Bij het directe contact met de klant
  • 56.00 Vakgenoten en kritische reflectie
  • 58.00 Afronding en blik vooruit

Tip van Tjip 006: Hoe werk je aan een lerende organisatie? Met Simon van der Veer

In deze zesde Tip van Tjip verken ik samen met Simon van der Veer het concept lerende organisatie. Veel organisaties hebben het hoog op de agenda staan, maar is het eigenlijk een doel of middel? En hoe slaag je erin een balans aan te brengen tussen prestatieverbetering en leren? Wat doe je met ‘de onderstroom’ zoals gebrekkig vertrouwen en emoties als doelen niet behaald worden? Luister nu naar 6 praktische tips waar je morgen direct mee aan het werk kunt!

Tip van Tjip 005: Meesters en Gezellen, anders durven kijken naar leren en professionaliseren in organisaties

In deze vijfde Tip van Tjip verken ik hoe organisaties op een innovatieve manier kunnen werken aan leren en professionaliseren. Hoe? Door de klassieke meester – gezel relatie te herwaarderen. Dat betekent aandacht voor expertiseverschil, tijd om te oefenen en met directe begeleiding volgend uit een ambitieus doel. Ik verken dit perspectief aan de hand van een onderzoek dat ik uitvoerde met Geert Berghs en Joseph Kessels naar Meesters & Gezellen. Een concertreeks waarin getalenteerde jonge musici optrekken met zeer ervaren musici. Zeker niet te missen als je geïnteresseerd bent in de relatie tussen informeel leren, netwerken, de filosofie van community of practice en prestatieverbetering in organisaties.