professionaliseren

Hoe bouw je met je onderwijsteam aan een krachtige schoolomgeving? Tjipcast 157 met Marloes Stuive, Roy Mol en Martin Ooijevaar

Ik ben te gast bij de St. Nicolaasschool in Nibbixwoud, net boven Hoorn. Een basisschool die onderdeel is van SKO West-Friesland. Aan tafel zitten Maloes Stuive (schoolleider), Roy Mol (leerkracht groep 8 en ICT coach) en Martin Ooijevaar (directeur onderwijs SKO West-Friesland). De St. Nicolaasschool is een echte dorpsschool. Het staat midden in het hart van de gemeenschap. Opa’s en oma’s die hun kleinkinderen ophalen gingen er zelf ook naar school! Schooldirecteur Marloes is gestart met een interessant ontwikkeltraject, samen met haar team. De school werkt vanuit een duidelijke nadruk op techniek, ICT en mediawijsheid. Leren met techniek is sterk verbonden aan de didactische en pedagogische visie van het onderwijsteam. Maar dat ging niet zomaar. Het team werkt vanuit hoge en duidelijke ambities. Zowel op de basisvaardigheden zoals rekenen, lezen en schrijven als het bieden van een uitdagende leeromgeving voor kinderen. In deze podcast bespreken we onder andere hoe je samen met je team kunt starten met zo’n ontwikkel- en verbetertraject. Welk bewustwordingsproces daaraan ten grondslag ligt en hoe je hier een participatieve zelfevaluatie voor kunt inzetten. Een gesprek boordevol praktische tips, aanpakken en aanbevelingen voor elke (basis) school in Nederland!

Hoe bouw je aan een professionele schoolcultuur? Tjipcast 156 met Jeannette Schut en Henk Galenkamp

Jeannette en Henk zijn al jarenlang werkzaam in het onderwijs en hebben een enorme staat van dienst opgebouwd. Ze stonden zelf voor de klas en begeleiden al heel wat jaren directies, onderwijsteams en schoolbesturen. Ze schreven het handboek ‘professionele schoolcultuur’, wat bij veel schoolleiders in de boekenkast staat. Ik ga met ze in gesprek over de vraag hoe je bouwt aan een professionele schoolcultuur. Want welke onderwijsfilosofie je ook aanhangt, het zal erop aankomen om het samen met je team in de praktijk te brengen. Hoe doe je dat op een juiste manier? En wat als de cultuur belemmerend werkt?

Je kunt ons gesprek ook op YouTube bekijken:

Enkele bronnen die naar voren kwamen in het gesprek:

Goed werkgeverschap: Hoe pak je dat aan als organisatie? Tjipcast is op bezoek bij de gemeente Peel en Maas

Vandaag zijn Ivar en ik afgereisd naar de gemeente Peel en Maas. Een plattelandsgemeente in Noord-Limburg. Het bestaat uit 11 kernen en er wonen ruim 43.000 inwoners. We zijn te gast in het prachtige gemeentehuis waar we een bijzondere podcast gaan opnemen over goed werkgeverschap. Deze podcast breng ik uit in samenwerking met Voion. Voion is kennis- en sparringpartner voor het voortgezet onderwijs op het gebied van de onderwijsarbeidsmarkt en veilig en vitaal werken. We gaan het in deze podcast hebben over aantrekkelijk werkgeverschap. En dan zijn we hier op het goede adres. Want de gemeente Peel en Maas is voor de tweede keer op rij verkozen tot beste werkgever. In het Engels: ze kregen de world class working award uitgereikt in de branche gemeentes met minder dan 50.000 inwoners.

Dit onderzoek wordt jaarlijks uitgevoerd door Effectory. Onderwerpen waar Peel en Maas in excelleert: een positieve organisatiecultuur, veel ruimte voor autonomie en vakmanschap. Maar ook rolduidelijkheid, voldoende kaders (maar niet teveel) en een sterke verbinding met hun burgers. 

De vraag is nu: Hoe zijn ze hier zo goed in geworden? Hoe pak je dat aan als organisatie? En wat kunnen scholen leren van deze aanpak? Hoe draagt deze aanpak bij aan een goed functionerende arbeidsorganisatie met een professioneel, veilig en gezond werkklimaat?  Ik praat hierover met Kirsten Werps, adjunct-directeur bij de gemeente Peel en Maas, Jacqueline Stienen, adviseur maatschappelijke ontwikkeling & bestuurslid ondernemingsraad en Patrick Starren, beleidsmedewerker P&O bij de gemeente Peel en Maas.

Deze podcast breng ik uit in samenwerking met Voion. Voion is kennis- en sparringpartner voor het voortgezet onderwijs op het gebied van de onderwijsarbeidsmarkt en veilig en vitaal werken. We gaan het in deze podcast hebben over aantrekkelijk werkgeverschap. Check via deze link de factsheet die VOION maakte over deze bijzondere gemeente.

Via onderstaande link bekijk je ons gesprek op YouTube:

Vergeet je niet te abonneren op het YouTube kanaal en mis niks.

Hoe kan je conflicten inzetten om organisatieverandering te veroorzaken? Tjipcast 147 met Shirine Moerkerken

In deze podcast ga ik in gesprek met Shirine Moerkerken. We praten over conflicten in organisaties en samenwerkingsverbanden. In haar nieuwe boek ‘conflicteren‘ (of: conflict eren) betoogt ze dat we in organisaties deze spanning juist dienen op te zoeken en niet moeten vermijden. Op deze plek zit veel onbenut potentieel om beter met elkaar samen te werken, te leren van elkaar en daarmee als organisatie te veranderen. Nou klinkt dat natuurlijk heel mooi, maar hoe doe je dat dan? En wat nou als je conflicten juist liever vermijdt? Hoe zet je disfunctioneel conflict om in functioneel conflict?

Via onderstaande link bekijk je ons gesprek op YouTube:

Vergeet je niet te abonneren op het YouTube kanaal en mis niks.

High performance onderwijs, wat is dat eigenlijk? Tjipcast 146 met Marcel Huijgens en Max van den Berg

In deze podcast staat Openbare basisschool de Fonkel centraal in Tilburg. Ik ga over het functioneren van deze school in gesprek met onderwijsdirecteur Marcel Huijgens en leerkracht Max van den Berg. Sinds enkele jaren werken ze vanuit het gedachtegoed van High Performance Onderwijs. Het doel van het team is helder: gelijke kansen voor iedere leerling. De school heeft een enorme sprong gemaakt in de afgelopen jaren. Ondanks de onderwijsuitdagingen in de wijk waar de school staat. Denk dan bijvoorbeeld aan taalachterstand. Marcel en Max vertellen over hun aanpak, visie en methodiek. Ze koppelen het high performance gedachtegoed aan de kwaliteitsaanpak van Enigma. Hiermee weten ze een beweging in te zetten met hun team die leidt tot bijzondere resultaten.

Via onderstaande link bekijk je ons gesprek op YouTube:

Vergeet je niet te abonneren op het YouTube kanaal en mis niks.

In het gesprek worden een aantal bronnen genoemd en de visualisatiekaart komt enkele malen ter sprake. De kaart en de bronnen kan je hieronder raadplegen. Deze tekeningen zijn gemaakt door Paul van Hees. Check voor meer informatie over zijn werk: www.paulvanhees.nl

Andere bronnen die genoemd werden in het gesprek:

Hoe kan een werkomgeving dienst doen als informele leeromgeving? Tjipcast 137 met Kees van Schaik

In Tjipcast 137 is Kees van Schaik te gast. Docent, ondernemer en al 30 jaar professional in het domein van zorg en welzijn. We gaan het hebben over informeel leren. We kijken verder dan de formele leeromgeving zoals het klaslokaal of de opleiding met wekelijkse colleges en afsluitend examen. Want leren we niet eigenlijk hele dag? Op ons werk, onderweg, tijdens een wandeling of terwijl je luistert naar deze podcast. We bespreken de betekenis van informeel leren in het dagelijks werk. Wat de kenmerken zijn van een werkomgeving die tot leren uitnodigt en welke rol leidinggevenden hierin hebben.

Via onderstaande link bekijk je ons gesprek op YouTube:

Hieronder nog een aantal linkjes en bronnen die in het gesprek voorbij kwamen:

Kan iedereen een ondernemer zijn? Tjipcast 124 met Pieterjan van Wijngaarden

In deze podcast praat ik met Pieterjan van Wijngaarden over ondernemerschap. We kijken verder dan het oprichten van een B.V. of beginnen met een start-up. Met ondernemen heeft Pieterjan het over een ‘way of life’: een manier van werken, professionaliseren en breder gezien leven. Volgens hem is dan ook iedereen een ondernemer. We verkennen verschillende thema’s die aan ondernemerschap zijn verbonden zoals focus aanbrengen (wat wil ik?), maatschappelijke impact maken (waar wil ik aan bijdragen?), creëren (wat kan ik samen met anderen maken?) en in actie komen (hoe bouw ik aan een beweging?).

Pieterjan van Wijngaarden is een ondernemer in hart en nieren. Zo is hij mede-initiatiefnemer van de co-working space Bloemenheuvel waar ik de Tjipcast opneem. Hij is kerndocent binnen de FCE stichting opleidingskunde, auteur van het boek ondernemen als way of life en partner bij het onderzoeks- en adviesbureau Kessels & Smit The Learning Company. Check zeker ook zijn mooie boek over ondernemerschap: Ondernemen als way of life.

Feedback geven en collega’s aanspreken, hoe doe je dat? Tjipcast 102 met Thijs Feenstra en Henk Elich

Het is voor veel mensen een enorm spannend moment: een collega aanspreken op zijn gedrag. Dat geldt net zo goed bij de ‘kleine dingen’ (zoals iemand die alsmaar te laat komt) als wanneer een collega zijn deadlines niet haalt. Er zijn tal van handige modellen en boeken over geschreven, toch blijven we het moeilijk vinden. Niet voor niets werd de eerdere podcast met Thijs over dit thema buitengewoon veel beluisterd! Waarom is feedback geven vaak een heet hangijzer in een organisatie? Is het zo ingewikkeld? En kan je feedback geven leren? Daarover spreek ik met Thijs Feenstra en Henk Elich, allebei trainingsacteurs. We analyseren hoe je effectief, professioneel en doelgericht iemand kunt aanspreken op zijn gedrag. De praktijkvoorbeelden zijn afkomstig van luisteraars. Het werd een buitengewoon leerzaam gesprek! Met veel humor, soms lig ik even onder tafel lag van het lachen (sorry daarvoor).

Je kunt dit gesprek ook bekijken op het Tjipcast YouTube kanaal:

Hoe realiseer je met een training blijvende organisatieverandering? Tjipcast 098 met Laura van den Ouden

Bijna iedereen die wel eens een training heeft meegemaakt kent ze wel: het flauwe voorstelrondje bij de start, de verplichte voornemens op het einde van de dag (schrijf een brief naar jezelf) of de overdadig aantal flip-overs met hoogdravende beloftes en analyses om die hardnekkige problemen in de praktijk nu echt aan te pakken. We trainen in Nederland heel wat af. En professionals kunnen haarfijn het verschil uitleggen tussen een effectieve training en eentje die grotendeels tijdverspilling is, ondanks de goede bedoelingen. Ik praat hier in deze podcast over met Laura van den Ouden, eigenaar van Expert trainers. In 2019-2020 werd ze nog trainer van het jaar en ze leidt bovendien ook trainers op. Als geen ander weet ze haarfijn uit te leggen waar risico’s en kansen liggen om een training met impact te maken. We bespreken in deze podcast tal van voorbeelden uit de praktijk. En we verkennen 7 inzichten om een sterke relatie tussen leren en presteren te verankeren in de organisatie. Om zo een antwoord te geven op de hoofdvraag: Hoe realiseer je met een training blijvende organisatieverandering?

We bespreken vijf vraagstukken:

  • Op welke manier kan je strategie verbinden aan leren en ontwikkelen in je organisatie?
  • Wat zijn valkuilen bij het geven van trainingen?
  • Wat is er nodig voor een echte gedragsverandering op de werkvloer?
  • 7 geleerde lessen om de impact van een training te vergroten
  • Wat zijn de belangrijkste online lessen van 2020?
  • En wat is de toekomst van het trainersvak en werkplekleren?

Je kunt dit gesprek ook bekijken op het Tjipcast YouTube kanaal:

Check zeker ook dit E-book met 100 werkvormen of dit artikel waarin Laura ingaat op de 7 succesfactoren om de transfer tussen leren en werken te vergroten.

Hoeveel invloed heeft ons lichaam op hoe we denken en leren? Tjipcast 085 met Aldo Houterman

In deze podcast ga in gesprek met filosoof en wetenschapper Aldo Houterman. Aldo schreef een prachtig boek: Wij zijn ons lichaam waarin hij onderzoekt wat de betekenis is van ons menselijk lichaam op hoe we denken en doen. Erg relevant in deze technologische tijd. Er is vandaag de dag ruim aandacht voor ons brein als het gaat om leren, denken en leven, maar de werking van (en interactie met) ons lichaam krijgt veel minder aandacht. Vandaar dat we de vragen verkennen: Wat is de relatie tussen bewegen en denken? Wat kunnen we leren van sporters die denken en doen nauw laten samenvallen? Kan ons lichaam eigenlijk ook denken of is ons brein de enige die ‘slim’ is? Aldo laat op een hele toegankelijke en aanstekelijke manier zien hoe ons lichaam zeer actief meedoet wanneer we denken, bewegen en leren. Met voorbeelden uit de sport, filosofie en het dagelijks leven. Wetenschapper Dick Swaab werd bekend met zijn slogan: Wij zijn ons brein! Maar klopt dat eigenlijk wel? Filosoof Aldo Houterman hanteert een nieuw adagium: Wij zijn ons lichaam! Veel luisterplezier!

Het boek van Aldo kan je hier vinden: Wij zijn ons lichaam – Wat sport en beweging ons vertellen over menselijk gedrag