didactiek

1+1=11. Wat is de zin en onzin van onderwijsvernieuwing? Tjipcast 072 met Ivar Troost

In het afgelopen jaar schreef ik om de week een onderwijsblog voor de website van NRC. Al deze stukjes zijn gebundeld in een boek: 1+1=11, over de zin en onzin van onderwijsvernieuwing. In deze podcast ga ik met Ivar Troost in gesprek over de thema’s die centraal staan in het boek. We praten over leren rekenen, schrijven en lezen. Maar ook over de pauzetijden die onder druk staan op de basisschool met vervelende gevolgen voor kinderen en leerkrachten. Maar er komen meer thema’s voorbij: groene schoolpleinen, hoogbegaafdheid, ICT en wat een schoolleider nou precies goed maakt. We werken zo toe naar de hamvraag in Tjipcast 072: Wat is de zin en onzin van onderwijsvernieuwing vandaag de dag?

www.lokocartoons.nl

Hoe komt het dat sommige mensen innovatief en ondernemend zijn en anderen niet? Tjipcast 069 met Paul Delnooz

Om bovenstaande vraag te beantwoorden is het volgens mijn gast wetenschapper en adviseur Paul Delnooz noodzakelijk om ons onderwijssyteem beter te begrijpen. Onderwijs gaat volgens hem al lang niet meer om creatief leren nadenken, maar vooral om het kunnen reproduceren, imiteren en nadoen. Met als doel toegang te krijgen tot een soort ‘universele cultuur van de waarheid’. Dit speelt met name in het middelbaar en hoger onderwijs een belemmerende rol als het gaat om innovatie, vernieuwing en ondernemerschap. Het lokt passiviteit uit en zet de rem op creativiteit, twijfel en kritisch denken. De spannende vraag is hoe een onderwijssysteem zichzelf kan inrichten om die innovatie en vernieuwing juist aan te moedigen. Kan dat eigenlijk wel? Is het mogelijk onderzoek, leren en kennisontwikkeling hand in hand te laten gaan zonder dat de leerling eenzijdig luistert naar de expert? En zo ja: hoe doen we dat dan? Luister nu naar aflevering 069 met Paul Delnooz toekomstbestendig onderwijs!

www.lokocartoons.nl

Boeken van Paul Delnooz:

Wat is de toekomst van ons hoger onderwijs? Tjipcast 064 met Ad Verbrugge

Hoe kunnen we als samenleving onderwijs de waardering geven die het verdient? En waarom investeren we als land meer in het einde van iemands leven, dan aan het begin? Spannende vragen die Ad Verbrugge – filosoof en voorzitter van Beter Onderwijs Nederland – in directe relatie brengt met de staat van ons huidige hoger onderwijs. En er zijn best wat onderwerpen in het hoger onderwijs die aandacht vragen. Zo is op steeds meer hogescholen en universiteiten de voertaal Engels. En in toenemende mate staat er druk op kleine studies en opleidingen, die niet genoeg ‘rendabel zijn’. De marktwerking dringt ook door in de toetsen en examens. Multiple choice, digitaal, open boek tentamen of uitgebreide reflectieverslagen hebben de voorkeur. Met strenge exameneisen die veelal niets met de inhoud te maken hebben. Maar worden studenten hier beter van? En is het überhaupt wel zo’n goed idee volledig mee te gaan in dit marktdenken? Is Nederlands als taal echt ‘voorbij’? Moet alles in het Engels? En welk effect heeft het op de kwaliteit van ons onderwijs? Volgens Ad Verbrugge staan we onvoldoende stil bij wat de verengelsing doet met doceren, denken, leren en discussiëren. Het is goed te doen voor buitenlandse studenten, maar leiden we hiermee ook Nederlandse toponderzoekers op? Breder beschouwd: Wat doet internationalisering en een sterke externe (marktgerichte) blik met docenten, wetenschappers en studenten? Wat inmiddels wel duidelijk begint te worden is dat de schrijf- en leesvaardigheid van veel studenten slechter wordt. Liever werken we met moderne digitale opdrachten, online portfolio’s en multiple choice toetsing. Maar wat deze vorm van onderwijs met leren beargumenteren, lange stukken tekst kunnen analyseren en bijvoorbeeld een essay of scriptie schrijven is twijfelachtig. Volgens Ad Verbrugge is het hoog tijd dat hogescholen en universiteiten zich openlijker uitspreken over de kwaliteit van onderwijs. En dus weerstand durven bieden tegen digitalisering, internationalisering en totale marktwerking. Inderdaad, er zijn steeds meer studenten. En ja, dat zet druk op de tijd die er is. Is dit echter een vrijbrief om schrijfopdrachten, dialoog, discussie en verdieping te vermijden? Maar, als we dit willen aanpakken, waar beginnen we dan? Deze podcast is opgenomen in aanloop naar het congres toetsen en examineren in het hoger onderwijs waar Ad Verbrugge gastspreker is.

Enkele publicaties van Ad Verbrugge die de moeite waard zijn om te lezen:

Hoe zit het nu eigenlijk met het geld in het onderwijs? Tjipcast 063 met Ton van Haperen

Hoe kan het dat in de afgelopen jaren de uitgaven aan onderwijs stijgen, maar de salarissen nauwelijks? Is er een relatie tussen onderwijsbestuurders die alsmaar willen innoveren en de druk die leerkrachten en docenten voelen in de klas als het gaat om kwaliteit, aandacht en begeleiding? Snapt iemand nog hoe het zit met al die onderwijsorganisaties, belangenbehartigers, adviseurs en ‘bovenbestuurlijke’ organisaties elk met hun eigen visie, missie en verbeterplannen? En heeft de invoering van de lumpsum gezorgd voor een verbetering of juist een verslechtering van ons onderwijs? Over dit soort vragen praat ik met leerkracht, lerarenopleider en publicist Ton van Haperen. We verkennen de spanning tussen ambitieuze ’tekentafel’ plannen en de praktijk van alledag op (middelbare) scholen. Over de haalbaarheid van gepersonaliseerd leren, het effect van rendementsdenken op professionals en wat het verschil is tussen een goede en slechte leraar. Luister nu naar een belangrijk gesprek over geld, inkomsten, uitgaven, verspilling, leerpleinen en onderwijsinnovatie. Met.. een weg vooruit.

www.lokocartoons.nl

Enkele boeken geschreven door Ton van Haperen

Dialoogbijeenkomst over toegang tot onderwijs en gelijke kansen. Tjipcast 058 #toekomstonderwijs

Luister nu naar de eerste dialoogbijeenkomst over het discussiestuk Toekomst van ons onderwijs. Het thema van deze bijeenkomst is toegang tot onderwijs en gelijke kansen. Een initiatief dat is genomen door een brede coalitie van onderwijsorganisaties. Op 10 februari waren we te gast bij ROC Mondriaan in Den Haag. Toegang tot onderwijs en gelijke kansen is één van de vijf ankerpunten uitgewerkt in het discussiestuk De toekomst van onderwijs. In deze podcast hoor je hoe aan de hand van stellingen wordt gediscussieerd en uitgewisseld. Drie experts reflecteren op de denkrichting en opvattingen uit het publiek. Dit zijn Louise Elffers is lector Kansrijke schoolloopbanen in een diverse stad op de HvA en universitair docent Onderwijswetenschappen op de UvA, Sylvia Pronk, interim-directeur werkzaam bij De Haagse Scholen en Hanke Korpershoek, universitair hoofddocent verbonden aan het GION Onderwijs/Onderzoek instituut van de Rijksuniversiteit Groningen. Je kunt reageren op social media door gebruik te maken van de #toekomstonderwijs. Je bent van harte welkom te participeren in aankomende dialoogsessies. Check dan: www.toekomstvanonsonderwijs.nl

De toekomst van ons onderwijs: deel II

Vorige week vond de presentatie plaats van het discussiestuk ‘De toekomst van ons onderwijs’. Deze notitie is geschreven door een grote groep onderwijsorganisaties met als doel de politiek te beïnvloeden om stappen te zetten om het onderwijs te verbeteren en te vernieuwen. Samen met Ivar Troost was ik hierbij aanwezig. Inmiddels is de website online, kreeg de inhoud van het stuk veel aandacht en staan er regionale bijeenkomsten ingepland om over de thema’s in gesprek te gaan. Ivar en ik zullen dit proces begeleiden en hier podcasts over maken. Kortom: Tijd voor een snelle update!

Teaser: Toekomst van ons onderwijs

Tjip en Ivar zijn op weg naar Dudok Den Haag voor de kick-off van een nieuwe maatschappelijke discussie over de toekomst van ons onderwijs

Een brede coalitie van vertegenwoordigers van leerlingen, studenten, docenten, onderwijsondersteuners, schoolleiders, onderwijsbesturen en kinderopvangorganisaties stelt dat er veel goed gaat in het onderwijs, maar dat het systeem uit zijn voegen barst. Daarom is er groot onderhoud nodig aan het onderwijs.

Over de komende maanden gaan we in discussie met allerlei partijen in het onderwijs, om tot de kern van de zaak te komen. Deze sessies zijn openbaar, dus kijk op de website van Toekomst van Ons Onderwijs voor meer details over hoe jij ook je stem kan laten horen.