docent

Hoe zet je een klas aan het denken? Tjipcast 158 met Dick van der Wateren

26 december 2021 Didactiek en Pedagogiek, Filosofie en Verdieping 52:12

In de studio is Dick van der Wateren. Hij schreef het boek De denkende klas. Hij verkent in dit rijk geïllustreerde boek de vraag hoe je leerlingen kunt motiveren door samen met hen na te denken en te filosoferen. Een onconventioneel vertrekpunt over hoe je als leraar (en pedagoog) ‘denken’ een plek kunt geven in het dagelijks onderwijs. Volgens Dick is ons onderwijs teveel bezig met het reproduceren van kennis. Kennis is echter pas iets als we hierover leren na te denken. Kennis is daarmee ook een bekwaamheid gericht op dialoog, leren kijken en met elkaar samenwerken. Dit ‘diepe’ denken vraagt om vaardigheden als vragen leren stellen, je durven te verwonderen en op onderzoek gaan. Met tal van voorbeelden uit de praktijk gaan we in gesprek. Om zo de bouwstenen te identificeren hoe hoe je de klas kunt transformeren tot een ‘denkende klas’. En afsluitend ons af te vragen wat dit vraagt van ons als onderwijsprofessionals.

Je kunt ons gesprek ook op YouTube bekijken:

Hoe bouw je met je onderwijsteam aan een krachtige schoolomgeving? Tjipcast 157 met Marloes Stuive, Roy Mol en Martin Ooijevaar

20 december 2021 Didactiek en Pedagogiek, Samenwerken en Teamleren 00:47:22

Ik ben te gast bij de St. Nicolaasschool in Nibbixwoud, net boven Hoorn. Een basisschool die onderdeel is van SKO West-Friesland. Aan tafel zitten Maloes Stuive (schoolleider), Roy Mol (leerkracht groep 8 en ICT coach) en Martin Ooijevaar (directeur onderwijs SKO West-Friesland). De St. Nicolaasschool is een echte dorpsschool. Het staat midden in het hart van de gemeenschap. Opa’s en oma’s die hun kleinkinderen ophalen gingen er zelf ook naar school! Schooldirecteur Marloes is gestart met een interessant ontwikkeltraject, samen met haar team. De school werkt vanuit een duidelijke nadruk op techniek, ICT en mediawijsheid. Leren met techniek is sterk verbonden aan de didactische en pedagogische visie van het onderwijsteam. Maar dat ging niet zomaar. Het team werkt vanuit hoge en duidelijke ambities. Zowel op de basisvaardigheden zoals rekenen, lezen en schrijven als het bieden van een uitdagende leeromgeving voor kinderen. In deze podcast bespreken we onder andere hoe je samen met je team kunt starten met zo’n ontwikkel- en verbetertraject. Welk bewustwordingsproces daaraan ten grondslag ligt en hoe je hier een participatieve zelfevaluatie voor kunt inzetten. Een gesprek boordevol praktische tips, aanpakken en aanbevelingen voor elke (basis) school in Nederland!

Hoe bouw je aan een professionele schoolcultuur? Tjipcast 156 met Jeannette Schut en Henk Galenkamp

8 december 2021 Didactiek en Pedagogiek, Leiderschap en Verandermanagement 49:03

Jeannette en Henk zijn al jarenlang werkzaam in het onderwijs en hebben een enorme staat van dienst opgebouwd. Ze stonden zelf voor de klas en begeleiden al heel wat jaren directies, onderwijsteams en schoolbesturen. Ze schreven het handboek ‘professionele schoolcultuur’, wat bij veel schoolleiders in de boekenkast staat. Ik ga met ze in gesprek over de vraag hoe je bouwt aan een professionele schoolcultuur. Want welke onderwijsfilosofie je ook aanhangt, het zal erop aankomen om het samen met je team in de praktijk te brengen. Hoe doe je dat op een juiste manier? En wat als de cultuur belemmerend werkt?

Je kunt ons gesprek ook op YouTube bekijken:

Enkele bronnen die naar voren kwamen in het gesprek:

Is het middelbaar onderwijs in Nederland echt zo saai? Tjipcast 155 met Thijs Hogenhuis

29 november 2021 Didactiek en Pedagogiek 41:25

Ik ga in gesprek met Thijs Hogenhuis. Thijs zit op een middelbare school in Leek en doet dit jaar zijn vwo eindexamen. Hij schreef een betoog over onderwijs in het kader van zijn CKV opdracht, om te illustreren hoe het onderwijssysteem vele tekortkomingen kent en wat er nodig is om dit te verbeteren. Zijn boek heet ‘Haas gaat undercover’. Thijs raakt een gevoelige snaar bij zowel jongeren als docenten en voordat zijn boek uitkwam stond hij in diverse kranten. Tijd om hem aan de tand te voelen over zijn stelling dat het onderwijs in Nederland vreselijk saai is.

Je kunt ons gesprek ook op YouTube bekijken:

Basisschool leerlingen voorbereiden op de middelbare school, hoe doe je dat? (deel II)

5 november 2021 Didactiek en Pedagogiek, Samenwerken en Teamleren 21:15

Dit is de tweede podcast waarin de samenwerking tussen de basisschool en de middelbare school centraal staat. Stichting IRIS en het Ichthus College in Kampen hebben de handen ineengeslagen om de doorstroom van het basisonderwijs naar de brugklas te verbeteren. Eén van de uitkomsten is de start van het project ‘de Overbrugging’. Doel is om de overstap van groep 8 naar het voortgezet onderwijs makkelijker en effectiever te maken. Met als resultaat een gelukkige leerling op de juiste plek. Ik ben te gast bij hun onderwijscongres met de werktitel: Let’s go naar het VO! Tijdens deze bijeenkomst ga ik in gesprek met docenten, leerkrachten en schoolleiders.

We verkennen in deze podcast de samenwerking tussen docenten en leerkrachten van het PO en VO. Wat is er nodig om dit soepel te laten verlopen? Komen ze genoeg bij elkaar over de vloer of is dat niet nodig? In deze podcast praat ik daarover met John Odinot, directeur van het Ichthus College in Kampen, Henk ter Wee, bestuurder van Stichting Iris en Cristel Plender, directeur van de Rehobothschool in Kampen één van de Iris scholen die participeert in het project de Overbrugging.

Basisschool leerlingen voorbereiden op de middelbare school, hoe doe je dat? (deel I)

5 november 2021 Didactiek en Pedagogiek, Samenwerken en Teamleren 00:19:19

In deze podcast staat  de samenwerking tussen de basisschool en de middelbare school centraal. Stichting IRIS en het Ichthus College in Kampen hebben de handen ineengeslagen om de doorstroom van het basisonderwijs naar de brugklas te verbeteren. Eén van de uitkomsten is de start van het project ‘de Overbrugging’. Doel is om de overstap van groep 8 naar het voortgezet onderwijs makkelijker en effectiever te maken. Met als resultaat een gelukkige leerling op de juiste plek. Ik ben te gast bij hun onderwijscongres met de werktitel: Let’s go naar het VO! Tijdens deze bijeenkomst ga ik in gesprek met docenten, leerkrachten en schoolleiders.

We verkennen in deze podcast hoe je kinderen op de basisschool kunt voorbereiden op meer zelfstandigheid en verantwoordelijkheid. Hoe leer je bijvoorbeeld werken met een agenda en weekplanning? Wat voor overdracht organiseer je tussen groep 8 en de eerste? Ik spreek hierover met Lucie Tromp, leerkracht in groep 8 en intern Begeleider op de Dr. H. Bouwmanschool in Kampen, Annemarie Goosen coördinator leerling begeleiding en docent wiskunde op het Ichthus College en Han Boone, directeur van basischool Stroomdal.

Is het tijd dat de pabo-opleidingen in Nederland kritisch in de spiegel kijken? Tjipcast 143 met Anna Bosman

24 september 2021 Didactiek en Pedagogiek, Leiderschap en Verandermanagement 00:47:03

In Tjipcast 143 ontmoet ik prof. dr. Anna Bosman. Hoogleraar dynamiek van leren en ontwikkeling aan de Radboud Universiteit in Nijmegen. Directeur van het onderwijsinstituut Pedagogische Wetenschappen en Onderwijskunde en lid van het team red het onderwijs. Het onderwijs in Nederland ligt onder een vergrootglas. Met name in het basisonderwijs (PO) spelen er urgente vragen rondom de onderwijskwaliteit en de dalende resultaten op het gebied van lezen, schrijven en rekenen. Met daarbovenop een oplopend tekort aan geschoolde leraren. Volgens Anna Bosman is het daarom extra belangrijk ons te richten op de kerntaken op school. En dat kan alleen maar met leraren die optimaal worden voorbereid om in de klas les te geven. Als expert, niet als coach. Met veel aandacht voor klassikale instructie en begeleiding in de praktijk.

Helaas slagen pabo-opleidingen hier in Nederland onvoldoende in. Hoe komt dat? In deze podcast verkennen we welke rol de pabo-opleidingen hebben in de huidige onderwijsproblematiek. Zijn deze opleidingsinstituten voor basisschoolleraren bijvoorbeeld wel expliciet genoeg over wat het doel van onderwijs dient te zijn? Waarom besteden ze relatief weinig aandacht aan het overdragen van wetenschappelijk onderbouwde lesmethoden? En welk motief hebben deze opleidingen om zich bijvoorbeeld te verbinden aan 21ste-eeuwse vaardigheden in de klas? Iets dat wetenschappelijk gezien sterk ter discussie staat en waarvan je kunt afvragen of het zinvol is om tijd aan besteden tot en met groep 8. Luister nu naar een belangrijk gesprek over onderwijs in Nederland en wat er nodig is om de problemen anno nu aan te pakken.

Via onderstaande link bekijk je ons gesprek op YouTube:

Vergeet je niet te abonneren op het YouTube kanaal en mis niks.

Hoe werk je aan curriculumontwikkeling binnen het primair onderwijs? Tjipcast 141 met Erik Meester

29 augustus 2021 Didactiek en Pedagogiek, Persoonlijke en Professionele Ontwikkeling, Samenwerken en Teamleren 00:57:07

De zomervakantie is voorbij! De scholen zijn gestart en Erik Meester is in de studio. We gaan in gesprek over zijn nieuwe boek Wetenswaardig. Met de ondertitel: Curriculumontwikkeling voor primair onderwijs. Zijn nieuwe onderwijsboek is uitermate actueel, gelet op de roep om meer onderwijskwaliteit vanuit de inspectie, de blijvende roep om meer vernieuwing en radicale innovatie van het onderwijs en de desillusie t.a.v. naïef romantische benaderingen van onderwijs die volgens sommige experts meer kwaad doen dan goed. In dit boek biedt Erik Meester een heldere denklijn hoe hiermee om te gaan en om stappen te zetten met curriculumontwikkeling in de praktijk van alledag. In deze podcast komen een aantal gespreksonderwerpen voorbij:

  • De omschrijving en afbakening van het begrip curriculum in het (basis) onderwijs. Wat is het wel en wat is het ook niet?
  • Wat we bedoelen met curriculumontwikkeling en welke activiteiten centraal staan. We verkennen dit aan de hand van drie kapstokken: 
    • Curriculumtheorie
    • Curriculumontwerp
    • Curriculumimplementatie
    • De rol van leiderschap en teamontwikkeling rondom de implementatie van een nieuw curriculum.
    • Het verschil tussen de papieren werkelijkheid en de praktijk van alledag.
    • Valkuilen en misvattingen rondom curriculumontwikkeling. Waar moet je vooraf rekening mee houden?
    • Hoe praktisch aan de slag te gaan: de stappen op een rij. 

Erik Meester is docent Pedagogische Wetenschappen van Primair Onderwijs aan de Radboud Universiteit in Nijmegen. Eerder was hij te gast om te praten over de waarde van kennis en verkenden we de rol van de professionele leergemeenschap in een school. Zijn nieuwe boek is nu te bestellen via deze link.

Via onderstaande link bekijk je ons gesprek op YouTube:

Vergeet je niet te abonneren op het YouTube kanaal en mis niks.

Wat hebben Beter Onderwijs Nederland, Stichting Goed rekenonderwijs en Red het onderwijs met elkaar gemeen? Tjipcast 138 met Gerard Verhoef

3 augustus 2021 Didactiek en Pedagogiek 01:00:58

In deze podcast is Gerard Verhoef te gast. Gerard is docent wiskunde, voorheen lerarenopleider en nu docent bij de technische faculteit van de Hogeschool van Amsterdam. Hij is ook bestuurslid van Beter Onderwijs Nederland, bestuurslid van stichting goed rekenonderwijs en lid van het team ‘red het onderwijs’. We verkennen de vraag wat deze drie initiatieven met elkaar gemeen hebben. Waarom zijn ze opgericht? Welk doel hebben ze en wat willen ze bereiken? We kijken zowel terug als vooruit in bespreken actuele onderwijsvraagstukken. We cirkelen in het gesprek rondom rondom de spanning tussen onderwijs willen vernieuwen (innovatie) of verbeteren (stap voor stap beter maken). De rol van ICT in het onderwijs komt ook uitgebreid aan bod.

Via onderstaande link bekijk je ons gesprek op YouTube:

Hieronder nog een aantal linkjes en bronnen die in het gesprek voorbij kwamen:

In gesprek over omgangsvormen en pedagogische waarden in de school. Tjipcast 135 met Diana Rozendaal, Carlos van Kan en Ale Wynia

12 juli 2021 Didactiek en Pedagogiek 00:30:37

Deze podcast is onderdeel van een drieluik serie over intolerant gedrag in de klas. Ik maak deze serie samen met de gemeente Rotterdam naar aanleiding van de motie ‘aandacht en begrip helen vele wonden’. Het lesgeven in de grootstedelijke context brengt veel uitdagingen voor leraren en schoolleiders met zich mee. In deze derde podcast zullen we de waarden van leraren verkennen met inzichten vanuit onderzoek en manieren om hiermee te werken als leraar en schoolteam. Hoe voer je bijvoorbeeld gesprekken over intolerant gedrag en op welke manier kun je als leraar hierin het verschil maken. Wat hebben leraren nodig om een betekenisvolle rol te kunnen vervullen op de weg naar volwassenheid voor leerlingen? Wat is de pedagogische opdracht van een school? En welke rol heb je hierin als schoolleider?

Meer informatie over mijn drie gasten:

  • Diana Rozendaal. Ze heeft ruim 23 jaar onderwijservaring op 30 verschillende scholen. Ze werkte als docent, invalkracht, onderwijscoach, schoolleider, bestuurder, onderwijsadviseur, sectieleider, mentor, assessor, redacteur, schrijver, fotograaf en medewerker PR & communicatie en meer. Momenteel is zij als docent Nederlands verbonden aan het Libanon Lyceum in Rotterdam. Voor meer informatie check de website van Diana of die van het Libanon Lyceum.
  • Carlos van Kan, lector ‘Pedagogische professionaliteit van leraren’ bij het Kenniscentrum Talentontwikkeling en instituut voor lerarenopleidingen aan de Hogeschool Rotterdam.
  • Ale Wynia: directeur Veenoord SCHOOL4SPORT&LIFESTYLE en docent maatschappijleer.