gelijke kansen

Hoe maak je als docent in het mbo het verschil?

In de studio is Elianne Ottevanger. Docent VIG (Verzorgende Individuele Gezondheidszorg) bij het Albeda Zorgcollege. Daarnaast is Elianne studieloopbaanbegeleider van 1 BOL groep (Beroepsopleidende Leerweg) en werkbegeleider voor nieuwe docenten. Ook is ze expert docent digitale didactiek. In deze aflevering praten we uitgebreid over haar drijfveren om les te geven, waarom ze heeft gekozen voor het middelbaar beroepsonderwijs en vanuit onderwijsvisie ze met studenten werkt. We praten uitgebreid over de Rotterdamse context waarin ze lesgeeft en wat dit van haar vraagt als docent. Ook bespreken we hoe ze digitale middelen inzet om verbinding met haar studenten te houden.

Deze podcast is totstandgekomen in samenwerking met Malmberg. In het najaar van 2023 maak ik twee podcast waarin ik op zoek ga naar persoonlijke verhalen van leerkrachten en docenten die het hart raken. Kijk voor meer informatie over wat Malmberg allemaal doet voor het onderwijs op Malmberg.nl.

Check zeker dit boek ‘Van de straat‘ over straatcultuur en de relatie met onderwijs.

Bekijk ons gesprek eens op YouTube!

Hoe bouwt de Zalmplaatschool in Rotterdam aan excellent en inclusief onderwijs?

In deze aflevering ben ik te gast bij de Zalmplaatschool in Rotterdam. Alweer voor het derde jaar zoom ik tijdens de nationale onderwijsweek in op de onderwijspraktijk in Rotterdam. Deze podcast is ontwikkeld in samenwerking met de gemeente Rotterdam. Samen maken we drie speciale afleveringen over de kracht van het Rotterdams onderwijs. De Zalmplaatschool staat bekend als inclusieve basisschool met een sterk pedagogisch klimaat. Ook biedt het team onderwijs aan voor leerlingen uit het speciaal basisonderwijs en speciaal onderwijs. En er is een uniek thuiszitters programma. Ik zit aan tafel met Nico Bakker, directeur van de Zalmplaatschool en Nynke Boschloo, expert leraar sociale veiligheid en pedagogisch klimaat. Hoog tijd om meer horen over de uitvoering van deze visie op onderwijs, hun werkplezier, impact op leerlingen en pedagogisch klimaat!

Kies jij voor lesgeven in Rotterdam? Check deze link en ontdek de voordelen!

Bekijk ons gesprek eens op YouTube!

Gewoon goed lesgeven in de onderbouw: Hoe doe je dat?

In deze aflevering zijn Maaike Groet en Eva Kock te gast. Ze zijn allebei leerkracht op de Alan Turingschool in Amsterdam. Maaike geeft les in groep 1 en 2. Eva geeft les in groep 3. We zoomen in op hun dagelijkse lespraktijk in de onderbouw. Er is veel discussie in onderwijsland over wat wel en niet ‘past’ bij jonge kinderen in termen van kennisoverdracht, spel, instructie en bijvoorbeeld maakonderwijs. Maaike en Eva stellen dat kwalitatief hoogwaardige instructie in de onderbouw juist een positief effect heeft op gelijke kansen. Dat start bijvoorbeeld al met rijke taal. Het maakt nogal wat uit hoe je praat met kinderen tijdens de les (woordkeuze, spreken in volledige zinnen) en welke thema’s je selecteert per onderwijsperiode en hoe je hiermee met leerlingen aan de slag gaat.

We bespreken in de podcast hoe Maaike en Eva hun lessen voorbereiden, uitvoeren en evalueren. We verkennen het belang van ritme en routines en waarom het noodzakelijk is om als team de leerlijnen scherp op het netvlies te hebben. Ook staan we uitgebreid stil bij de werking van expliciete directe instructie. Aan de hand van simpele en rijke voorbeelden uit de praktijk leggen ze uit hoe je vanuit heldere einddoelen hoogwaardig onderwijs geeft in de onderbouw. Ook gaan we dieper in op de samenhang tussen klassen (bouwen) en de visie / uitvoering op onderwijs in de dagelijkse praktijk.

Een selectie van besproken boeken die in de podcast voorbijkomen:

Met plezier naar school! De onmisbare rol van ouders in het succes van kinderen

Expliciete Directe Instructie, tips en technieken voor een goede les

De man op de maan

De zon, aarde en maan

De school als werkplaats

Bijna alles wat je moet weten over thematisch onderwijs

En wat als we nou weer eens gewoon gingen lesgeven?

Leerlijnen voor het basisonderwijs

Bekijk ons gesprek eens op YouTube!

Wat toetst de eindtoets in het basisonderwijs eigenlijk?

In deze podcast is toetsexpert en toetsontwikkelaar Karen Heij te gast. In 2021 verdedigde ze een proefschrift over de rol en functie van de eindtoets in het primair onderwijs. Over de conclusies van haar proefschrift gaat dit gesprek. We verkennen de functie en werking van de eindtoets in het basisonderwijs. We bespreken de historische opkomst van de eindtoets en gaan dieper in op de werking van de meest bekende toets in Nederland: de cito toets. In haar onderzoek worden enkele belangrijke kritieken en normatieve implicaties van het toetssysteem in Nederland kaart gebracht. Zowel op het niveau van leerling als op beleidsmatig niveau en in relatie tot de huidige onderwijskwaliteit vraagstukken. We verkennen in hoeverre de eindtoets in het basisonderwijs zoals die nu werkt de gelijke kansen in Nederland groter of kleiner maakt.

Hoe maakt de Monnikskap werk van inclusief onderwijs?

In deze aflevering zit ik niet in de studio, maar ben ik naar Nijmegen afgereisd. Ik bezoek middelbare school De Monnikskap in Nijmegen. De Monnikskap van het Dominicus College Nijmegen verzorgt inclusief onderwijs biedt havo, vwo en gymnasium voor leerlingen met een beperking. Dit is (voor zover ik weet) de enige plek in Nederland waar leerlingen met een chronische ziekte en/of fysieke beperking regulier havo/vwo onderwijs kunnen volgen. Ik ga hierover in gesprek met Jeroen Pouwels, docent Nederlands, Marijke Welten, projectleider onderwijsvernieuwing en docent Nederlands, Luuk Teunissen, onderwijsassistent. En Casper de Gans en Joris Berkers, eindexamen leerlingen van 5 havo.

Wat hebben we vandaag de dag nog aan gelijke kansen?

Lange tijd was scholing het antwoord op het verbeteren van gelijke kansen in Nederland. Onderwijs was de manier om te klimmen op de sociale ladder en je leven economisch gezien te verbeteren. Maar in hoeverre kan onderwijs deze functie nog vervullen in Nederland? We praten graag en veel over gelijke kansen, maar de economische verschillen tussen mensen worden groter. En wat heb je dan aan gelijke kansen als je weet dat je niet in staat bent en nooit in staat zult zijn om ze te benutten, en je kinderen evenmin? Over deze ontwikkeling schreef Kees Vuyk een zeer lezenswaardig boek. Hij laat zien dat er, ondanks alle goede bedoelingen, in onze egalitaire samenleving een nieuwe vorm van ongelijkheid is ontstaan. In deze podcast verkennen we hoe deze nieuwe vorm van ongelijkheid eruit ziet, hoe ze is ontstaan en of het mogelijk is deze te bestrijden.

Hoe ga je om met lastig gedrag in de klas?

Deze podcast is ontwikkeld in samenwerking met de gemeente Rotterdam. We maken in de week Nationale Onderwijsweek twee speciale podcast over de kracht van Rotterdams onderwijs. Begin deze week spraken we al over de Rotterdams Goud aanpak. In deze podcast ga ik het hebben over anders kijken naar lastig gedrag van kinderen in de klas. Wat is lastig? Nou, we hebben het niet over propjes gooien of kletsen. Het zijn de meer spannende situaties, zoals een scheldpartij, ruzie in de klas of ander ongewenst gedrag. Want de hamvraag is natuurlijk wel: wat ga je doen?

We zijn te gast bij het Rotterdams Vakcollege De Hef. Een vmbo-school, onderdeel van Stichting BOOR. De Hef is de volksnaam voor de Koningshavenbrug, een sinds 24 september 1993 voor het treinverkeer buiten gebruik gestelde spoorweghefbrug over de Koningshaven. De brug vormde deel van de spoorlijn Breda – Rotterdam en is één van eye catchers van deze prachtige stad. Aan tafel zitten:

Nieuwsgierig naar meer? Wil je weten waarom het zo leuk werken is in het onderwijs in Rotterdam? Of overweeg je om ook voor de klas te gaan staan? Ga dan eens naar leraar worden in het Rotterdams onderwijs!

Hoe kan je aan de slag met media in je lessen?

Vandaag ben ik te gast bij College De Brink in Laren. Op woensdag 5 oktober 2022 organiseren de Gooise Scholen Federatie, de Universiteit Utrecht en de Hogeschool Utrecht in samenwerking met researchED Nederland een regionale researchED-editie. En op deze dag wordt de Media en Onderwijsprijs 2022 uitgereikt! Een initiatief van Beeld en Geluid op school, in samenwerking met Lesson up. Dit is dé prijs voor digitale didactiek voor onderwijzend Nederland. En vandaar dat we een wat bijzondere ‘anders dan andere’ uitzending hebben.

We gaan het in deze podcast hebben over digitale didactiek. En dus over hoe je met digitale media je lessen kunt verrijken en verbeteren. En dat gesprek ga ik voeren met een koploper die vorig jaar de prijs in de wacht sleepte en met een selectie van de jury van dit jaar! En straks (5 oktober 2022, 17u) is via deze link de bekendmaking wie de prijs in 2022 gaat winnen!

Wist je dat beeld en geluid één van de grootste archieven ter wereld heeft? Ze  bewaren diverse soorten media zoals radio- en televisieprogramma’s, videogames, prentjes, gifjes, websites en nog veel meer. Hier kan je hele toffe dingen mee doen in de klas! En ze hebben een ontzettend leuk en mooi museum in Hilversum. Kijk zeker even op: beeldengeluid.nl

En Beeld & Geluid heeft ook een speciale collectie voor het onderwijs: beeldengeluidopschool.nl. Heel erg handig als je lesgeeft!

Aan tafel zitten:

  • Rhea Flohr, begeleider van scholen in het gebruik van media in de klas. En ook docent Aardrijkskunde en mediawijsheid. Dit jaar is Rhea jurylid.
  • Luca Ripolli, eerste jeugd minister voor het Ministerie van Binnenlandse Zaken (onderwerp digitalisering) en bovenal middelbare scholier op Het Noordik in Almelo. Hij is voor het 2-de jaar jurylid.
  • Pallas Linssen – van der Doorn, docent Beeldende Vorming aan De Nassau in Breda, een scholengemeenschap voor mavo, havo en vwo. Én ze is een van de winnaars van de Media en Onderwijs Prijs 2021 van Beeld & Geluid op school.

Linkjes naar bronnen die ter sprake kwamen in de podcast:

Wat is de kracht van de Rotterdams Goud aanpak?

Deze podcast is ontwikkeld in samenwerking met de gemeente Rotterdam. In het kader van de Nationale Onderwijsweek brengen we samen twee succesvolle onderwijspraktijken in beeld. In deze podcast ga ik het hebben over een bijzonder initiatief: Rotterdams Goud. Rotterdams Goud staat voor gelijke kansen op een hoog uitstroomniveau voor alle leerlingen, scholen met excellente leerkrachten die plezier hebben in hun werk. En: Versnelde professionalisering op basis van een beproefd concept. We bespreken de kenmerken van de aanpak en de effecten die het heeft op het onderwijsteam en de leerlingen. Aan tafel zitten:

  • Ingrid de Baat, directeur van de Bogermanschool in Rotterdam op Zuid
  • Luise Sieswerda, leerling decaan bij Kindcentrum Het Oude Westen in Rotterdam. 
  • Ytzen Klein, leerkracht groep 1 bij de openbare basisschool De Bloemhof.

Nieuwsgierig naar meer? Wil je weten waarom het zo leuk werken is in het onderwijs in Rotterdam? Of overweeg je om ook voor de klas te gaan staan? Ga dan eens naar leraar worden in het Rotterdams onderwijs!

We zijn voor deze opname te gast bij basisschool Het Open Venster in Rotterdam. Schoolleider Victor van Toer opende de deuren en heette ons welkom! Check hieronder wat beelden van deze prachtige basisschool. Overigens was Victor vorig jaar ook in de uitzending en wel in aflevering 091 over de Rotterdamse leerkracht.

Hoe bouwt het team van basisschool De Ark in Hensbroek aan een rijke leeromgeving?

In deze podcast zit ik aan tafel bij Jenny van der Werff, Annemieke Schuit en Frank Knijn. Jenny is leerkracht van groep 6, 7 en 8. Annemieke geeft les aan groep 3 en Frank is schooldirecteur. Basisschool De Ark is onderdeel van SKO West Friesland. De school ligt in een klein dorp, Hensbroek, in de kop van Noord-Holland. De Ark is een bijzondere school omdat ze bewust en beredeneert werken aan leerruimte voor iedere leerling. Zo worden leerlingen elke dag uitgedaagd om op een creatieve manier aan de slag te gaan. Er is van alles te doen rondom maakonderwijs (bouwen, schilderen, techniek, samen spelen) en gekoppelde interessante opdrachten. Deze onderwijsvisie is sterk gekoppeld aan de permanente aandacht voor de basisvaardigheden lezen, schrijven, rekenen en wereldoriëntatie. Langs een helder ritme en vaste dagindeling werken en leren de kinderen. Rust, reinheid en regelmaat dus! Wat de school ook bijzonder maakt is de binding met het dorp, leefomgeving en bijbehorende tradities. Iets waar De Ark zijn identiteit aan ontleent.

Tijdens de podcast refereer ik enkele malen naar een onderzoeksposter. De poster is op de website te bekijken. Ter informatie: deze poster is het resultaat van een al langere samenwerking tussen SKO West Friesland en mijzelf.