lerarentekort

Wat is het geheim van een goede medewerkersreis voor startende schoolleiders?

24 april 2024 Persoonlijke en Professionele Ontwikkeling 32:46

Het schoolleiderstekort is in Nederland op sommige plekken groter dan het lerarentekort. Het is daarom belangrijk na te denken hoe ervaren managers (bijvoorbeeld werkzaam in de zorg of financiële sector) kunnen zij-instromen in het onderwijs. De zogeheten ‘medewerkersreis‘ biedt hier interessante perspectieven op. Het gaat over de start van je reis, de intake en de belangrijke tussenstops om op een duurzame manier verbonden te blijven aan het onderwijs. Deze reis maakt wel degelijk het verschil! Teveel professionals in het onderwijs verlaten de sector na relatief korte tijd. Zeker ook schoolleiders!

De vraag is dus: Hoe voorkom je dat? En hoe slaag je erin schoolleiders wel aan je te binden als school? Bestuur en misschien wel regio? Hierover ga ik in gesprek met Gerdo van den Burg, directeur bij basisschool Het Atelier in Zwolle. Gerdo is zij-instromer. En Inge Brummel, HR adviseur bij Stichting Openbaar Onderwijs Zwolle. OOZ biedt onderwijs aan in de regio Zwolle en regio op 37 scholen. Er werken meer dan 2.000 onderwijsprofessionals en er gaan ongeveer 12.000 leerlingen naar een OOZ school. Deze aflevering is gemaakt in samenwerking met het Arbeidsmarktplatform primair onderwijs.

Bekijk ons gesprek eens op YouTube!

Wat is de staat van ons onderwijs anno 2024?

18 april 2024 Didactiek en Pedagogiek

De Staat van het Onderwijs is het jaarlijkse verslag van de Inspectie van het Onderwijs over wat er goed gaat in het onderwijs en waar verbeterpunten liggen. Het rapport is gisteren verschenen en ik ga erover in gesprek met Ria Westendorp. Ria is waarnemend inspecteur-generaal van het onderwijs en directeur Toezicht Primair Onderwijs en Kinderopvang bij de Inspectie van het Onderwijs.

Aan het gesprek doen mee: Vincent Edelman, leerkracht in groep 7 en 8 bij basisschool ‘t Schrijverke in Hellevoetsluis en Master student Curriculum Ontwikkeling van Primair Onderwijs (COPO) aan de Radboud Universiteit. En Anneke Huiskamp, directeur van Daniël de Brouwerschool in Wilp, een katholieke regioschool voor speciaal en voortgezet speciaal onderwijs. 

We bespreken de volgende thema’s in de podcast: stand van zaken basisvaardigheden primair onderwijs, effecten van ondermaats onderwijs op gelijke kansen, het belang van een krachtige kwaliteitscyclus, de rol van besturen en koepels, organisatie en inrichting (autonomie, vrijheid of vrijblijvendheid), passend onderwijs en samenwerking over grenzen van scholen heen, het lerarentekort, burgerschap en herstelopdrachten, tijd voor een innovatieverbod (?) en tot slot bespreken we enkele langere lijnen die in het rapport naar voren komen.

Je kunt de staat van het onderwijs 2024 hier downloaden. En hier vind je het artikel waar Vincent op het einde van het gesprek naar refereerde gericht op gaten dichten met kennis in relatie tot gelijke kansen.

Bekijk ons gesprek eens op YouTube!

Tot welke sociale klassen behoor jij eigenlijk?

21 maart 2024 Filosofie en Verdieping 54:11

Ben jij een sociale stijger? Het is een wat ongemakkelijke vraag om mee te starten, toch niet onbelangrijk als we de impact van ons onderwijs beter willen begrijpen (en verbeteren). Lenette Schuijt schreef er een boek over: Transklasse, leven in twee werelden. Onze sociale klasse heeft grote invloed op onze kansen in samenleving. Stijgen is mogelijk, maar niet makkelijk. En als je stijgt dan leef je soms in twee werelden. De wereld van je opvoeding en ouders ten opzichte van je vrienden die je maakte tijdens je studie of werkende leven. Lenette schreef hier een persoonlijk boek over en putte uit haar eigen levensloop, interviewde tientallen sociale stijgers met hun unieke levensverhalen en verzamelde ervaringsverhalen uit de literatuur. Wat moeten sociale stijgers achterlaten en hoe verwerven ze een eigen plek in een ander milieu? Hoe zorgen ze dat ze, terwijl ze de sociale ladder beklimmen en zichzelf blijven? Hoe verandert het contact met hun milieu van afkomst? We verkennen welke consequenties dit denken heeft op de inrichting en vormgeving van ons huidige onderwijs.

Lenette Schuyt is auteur van diverse boeken op het gebied van leiderschap en bezieling. En werkt voor maatschappelijke organisaties als adviseur, coach en docent. Lenette was eerder te gast in de podcast waarin we spraken over wat er zo nieuw is aan het nieuwe organiseren.

Bekijk ons gesprek eens op YouTube!

Hoe bouwen we in Nederland aan een professionele cultuur voor het beroep van leraar?

17 maart 2024 Didactiek en Pedagogiek, Persoonlijke en Professionele Ontwikkeling 54:52

In de studio is Theo Witte. Theo is voorzitter van het RED-team onderwijs en ervaren lerarenleider en vakdidacticus Nederlands aan de Rijksuniversiteit Groningen. Eind vorig jaar verscheen het zeer lezenswaardige artikel Naar een professionele cultuur voor het beroep van leraar. Hierin doet Theo een aantal concrete voorstellen voor een fundamentele aanpak van het kwalitatieve lerarentekort. In deze podcast bespreken we dit artikel. Theo legt uit hoe het komt dat het onderwijs een zwakke professionele beroepscultuur kent. Hij identificeert een aantal pijnpunten en doet concrete voorstellen voor een fundamentele stelselwijziging. Dit raakt een aantal pijlers: professionele vakvereniging, professionele standaarden, verplichte en gerichte scholing en het toewerken naar een landelijke kennisinfrastructuur.

Theo Witte is voorzitter van het Meesterschapsteam Nederlands geweest dat in 2016 de inhoud en didactiek van het schoolvak Nederlands ter discussie stelde. Hij is gepromoveerd op de literaire ontwikkeling van havo- en vwo-leerlingen. Ook is hij grondlegger van de veelgebruikte website lezenvoordelijst.nl. Op dit moment is hij redacteur en auteur van de methode KERN Nederlands Taal & Cultuur.

Bekijk ons gesprek eens op YouTube!

(Hoe) gaat meer werkgeluk ons onderwijs redden? LIVE podcast op het AVS congres

15 maart 2024 Samenwerken en Teamleren 37:01

Vandaag ben ik te gast op het AVS-congres in Nieuwegein. AVS staat voor Academie & Vakvereniging Schoolleiders. En jawel, er lopen hier dus allemaal schoolleiders rond (bijna 500!). De scholen doen het even op eigen kracht vandaag! Het is 15 maart 2024 en ik ga in gesprek met schoolleiders over de relatie tussen werkgeluk en onderwijskwaliteit. Deze podcast is de aftrap van een reeks speciale podcast afleveringen waarin ik met klassewerkplek op onderzoek ga. We gaan in gesprek met schooldirecteuren, leerkrachten en andere onderwijsprofessionals om op zoek te gaan naar duurzame bouwstenen voor goed onderwijs. Geen theoretisch verhaal, maar to-the-point en toepasbaar!

Hoog tijd om in gesprek te gaan over werkgeluk en onderwijskwaliteit. Om mij heen zitten collega schoolleiders die meeluisteren. We leggen hen tussendoor stellingen voor en ze kunnen vragen aan mijn gasten stellen zodat ze kunnen participeren in deze live podcast. Mijn gasten aan tafel:

  • Esther Dubbeld, schooldirecteur van openbare basisschool de Bongerd in Leusden.
  • Freddy Weima, voorzitter van de PO-raad, sectorvereniging voor het primair onderwijs.
Bekijk ons gesprek eens op YouTube!

School is dood! Lange leve school!

18 februari 2024 Innoveren en Verbeteren 0:44:19

Er is een toenemende groep leerkrachten, schoolleiders en bestuurders die van mening is dat het roer radicaal om moet in het primair en voortgezet onderwijs. Volgens hen kent het huidige stelsel te veel knelpunten, is het hopeloos verouderd en brengt het ons niet dichterbij gelijke kansen voor iedere kind. Zo worden kinderen (net zoals 200 jaar geleden) ingedeeld op leeftijd, staat het curriculum centraal, dragen leraren alleen kennis over en er wordt onvoldoende rekening gehouden met de persoonlijkheid van leerlingen. De taskforce ontwikkelgericht onderwijs is daarom gestart met een experiment om de vertaalslag te maken van klassikaal leren naar ontwikkelingsgericht leren.

Over hun aanpak, beleidskaders, doelen en resultaten spreek ik met Mini Schouten en Gérard Zeegers. Mini is bestuurder bij Stichting Openbaar Basisonderwijs Duin- en Bollenstreek (11 openbare basisscholen met 16 vestigingen) en voorzitter van de Taskforce Ontwikkelingsgericht onderwijs. Gérard Zeegers is voorzitter van het College van Bestuur bij SPOLT. SPOLT staat voor Stichting Primair Onderwijs Leudal en Thornerkwartier en bestaat uit 10 basisscholen in de gemeente Leudal en 1 voor speciaal basisonderwijs in de gemeente Maasgouw. Gérard is lid van de taskforce Ontwikkelingsgericht onderwijs.

De titel van deze podcast ontleen ik aan het boek dat Gérard meebracht en waaraan hij refereert in het gesprek.

Bekijk ons gesprek eens op YouTube!

Wie wil er voor de klas?

7 januari 2024 Didactiek en Pedagogiek

In deze aflevering ontmoet ik Patricia Veldhuis, plaatsvervangend hoofdredacteur van NRC. Patricia schrijft al jarenlang over onderwijs en is drie keer genomineerd voor de Nationale Prijs voor de Onderwijsjournalistiek. Eind 2023 verscheen haar boek Wie wil er voor de klas? Wat er misgaat in het onderwijs en hoe het beter kan. De gevolgen van het lerarentekort beginnen steeds zichtbaarder te worden. Klassen worden regelmatig naar huis gestuurd, in sommige regio’s wordt er al rekening gehouden met een vierdaagse schoolweek en ook de onderwijskwaliteit staat hierdoor onder druk. Hoe heeft dit zover kunnen komen? Waarom kiezen zo weinig mensen voor het vak van leerkracht, wat doet de politiek (wel en niet) en waarom stoppen zoveel starende leraren in hun eerste jaren? Patricia besloot zelf zeven maanden voor de klas te gaan staan om op zoek te gaan naar antwoorden.

Linkjes die voorbijkwamen in het gesprek:

Bekijk ons gesprek eens op YouTube!

Hoe staat het jonge kind centraal bij basisschool De Globetrotter in Rotterdam?

6 oktober 2023 Didactiek en Pedagogiek 0:44:07

Voor deze podcast ben ik in Rotterdam te gast bij Basisschool De Globetrotter Katendrecht. Alweer voor het derde jaar zoom ik tijdens de nationale onderwijsweek in op succesvolle onderwijspraktijken in Rotterdam. Dit doe ik in samenwerking met gemeente Rotterdam. Tegenover het prachtige schip de SS Rotterdam gaan ruim 500 leerlingen uit de wijk hier naar school. De Globetrotter Katendrecht geeft vanuit een zeer kindgerichte benadering dagelijks les. Dit is niet zomaar een ‘visie’, maar een ‘way of living’ voor het hele team. Deze visie is merkbaar in alles wat het team samen met de leerlingen vormgeeft. Hoog tijd om hier dieper op in te gaan!

We maakten een podcast studio van de gymzaal en voerden een buitengewoon inspirerend gesprek!

  • Sandra Kramer – leerkracht en specialist jonge kind, docent op de pabo gericht op het jonge kind en dalton coördinator
  • Laura de Ridder – intern begeleider en onderzoeker op de pabo
  • Rosalie Maas – adjunct directeur van de Globetrotter

Nieuwsgierig naar meer? Wil je weten waarom het zo leuk werken is in het onderwijs in Rotterdam? Of overweeg je om ook voor de klas te gaan staan? Ga dan eens naar leraar worden in het Rotterdams onderwijs!

Bekijk ons gesprek eens op YouTube!

Hoe bouwt SPO Utrecht aan een aantrekkelijke leer- en werkomgeving voor al hun onderwijsprofessionals?

11 september 2023 Persoonlijke en Professionele Ontwikkeling 34:50

Het is maandag 11 september 2023 en vandaag ben ik niet in de studio, maar zit ik in de podcast studio van Tivoli Vredenburg in Utrecht. Op uitnodiging van SPO Utrecht maak ik een speciale aflevering over leren en opleiden. SPO Utrecht is een bestuur van 38 openbare scholen in de stad Utrecht. Er werken meer dan 1.000 onderwijsprofessionals! SPO Utrecht besteed veel tijd en aandacht aan het samen leren en ontwikkelen. Ook voor studenten en startende leerkrachten bijvoorbeeld! Zo zijn er tal van mooie initiatieven voor zij-instromers, leerkrachten, schooldirecteuren, IB-ers en specialisten! Het is dan ook een belangrijk speerpunt van SPO Utrecht om werk te maken van onderwijskwaliteit en aantrekkelijk werkgeverschap. Hier wil ik graag meer over weten, want 38 scholen: dat is niet niks en vraagt slim organiseren, focus en sturing.

Vandaag organiseren ze hun jaarlijkse SPO Personeelsdag. Met inspirerende gasten, tal van workshops, tijd voor ontmoeting en plezier en einde dag een geweldig concert! Kortom, een feestelijke dag boordevol inspiratie en verbinding. Tijd voor een live podcast over hoe je als schoolorganisatie bouwt aan een aantrekkelijke leer- en werkomgeving voor alle onderwijsprofessionals!

Mijn gasten zijn: Karin Wessel, bovenschoolse schoolopleider bij SPO Utrecht, Schoolopleider bij OBS Vleuterweide en schoolopleider verbonden aan de SPO Starterspoule Jasper Bunt, interim schoolleider bij SPO Utrecht Fabienne Gijzenij, beginnend leerkracht bij SPO Utrecht op de Klimroos

Van wie is het probleem van het lerarentekort?

10 april 2023 Didactiek en Pedagogiek, Innoveren en Verbeteren 39:34

In deze podcast praat ik met Meintje Spijker en Lorance Janssen over het landelijke platform onderwijsambassadeurs. Een vrijwilligersorganisatie die professionals koppelt aan scholen. Onderwijsambassadeurs zijn werkzaam buiten het onderwijs of met pensioen en willen zich inzetten voor het onderwijs. In een half of heel schooljaar bieden ze ondersteuning in de klas, doordat zij helpen met allerlei taken van een leerkracht. Onderwijsambassadeurs kunnen ook gerichte expertise, werkervaring en talenten inzetten om leerlingen en leerkrachten te inspireren.

Over mijn gasten:

Meintje Spijker is initiatiefnemer en directeur van stichting onderwijsambassadeurs verbonden aan PCOU Willibord in Utrecht.

Lorance Janssen is schoolleider op basisschool De Krullevaar in De Meern (Utrecht). Zij-instromer en daarvoor directeur geweest van de jeugd poot van Erasmus plus.