school

De school is dicht! Wat vinden Willemijn (5) en Abel (7) daarvan? Tjipcast 068

Nu we bijna anderhalve week thuis zijn is het hoog tijd een podcast met twee van onze kinderen op te nemen. Dat stond hoog op het verlanglijstje! Samen met Willemijn (5) en Abel (7) toveren we daarom deze middag mijn zolderkamer om tot podcast studio. Dat leidt tot een interessant gesprek over ‘hap en sappen’, rekenen, thuis naar school gaan, leren zwemmen (bang om te zinken) en (nep-echte) oorbellen. Luister nu naar een chaotisch maar gezellig gesprek over thuis blijven! Je kunt onze opname ook op youtube bekijken!

Wat is de toekomst van ons hoger onderwijs? Tjipcast 064 met Ad Verbrugge

Hoe kunnen we als samenleving onderwijs de waardering geven die het verdient? En waarom investeren we als land meer in het einde van iemands leven, dan aan het begin? Spannende vragen die Ad Verbrugge – filosoof en voorzitter van Beter Onderwijs Nederland – in directe relatie brengt met de staat van ons huidige hoger onderwijs. En er zijn best wat onderwerpen in het hoger onderwijs die aandacht vragen. Zo is op steeds meer hogescholen en universiteiten de voertaal Engels. En in toenemende mate staat er druk op kleine studies en opleidingen, die niet genoeg ‘rendabel zijn’. De marktwerking dringt ook door in de toetsen en examens. Multiple choice, digitaal, open boek tentamen of uitgebreide reflectieverslagen hebben de voorkeur. Met strenge exameneisen die veelal niets met de inhoud te maken hebben. Maar worden studenten hier beter van? En is het überhaupt wel zo’n goed idee volledig mee te gaan in dit marktdenken? Is Nederlands als taal echt ‘voorbij’? Moet alles in het Engels? En welk effect heeft het op de kwaliteit van ons onderwijs? Volgens Ad Verbrugge staan we onvoldoende stil bij wat de verengelsing doet met doceren, denken, leren en discussiëren. Het is goed te doen voor buitenlandse studenten, maar leiden we hiermee ook Nederlandse toponderzoekers op? Breder beschouwd: Wat doet internationalisering en een sterke externe (marktgerichte) blik met docenten, wetenschappers en studenten? Wat inmiddels wel duidelijk begint te worden is dat de schrijf- en leesvaardigheid van veel studenten slechter wordt. Liever werken we met moderne digitale opdrachten, online portfolio’s en multiple choice toetsing. Maar wat deze vorm van onderwijs met leren beargumenteren, lange stukken tekst kunnen analyseren en bijvoorbeeld een essay of scriptie schrijven is twijfelachtig. Volgens Ad Verbrugge is het hoog tijd dat hogescholen en universiteiten zich openlijker uitspreken over de kwaliteit van onderwijs. En dus weerstand durven bieden tegen digitalisering, internationalisering en totale marktwerking. Inderdaad, er zijn steeds meer studenten. En ja, dat zet druk op de tijd die er is. Is dit echter een vrijbrief om schrijfopdrachten, dialoog, discussie en verdieping te vermijden? Maar, als we dit willen aanpakken, waar beginnen we dan? Deze podcast is opgenomen in aanloop naar het congres toetsen en examineren in het hoger onderwijs waar Ad Verbrugge gastspreker is.

Enkele publicaties van Ad Verbrugge die de moeite waard zijn om te lezen:

Wat is de sleutel tot beter onderwijs? Tjipcast 055 met Jaap Versfelt

Succesvolle scholen omarmen een praktische verbetercultuur. En een verbetercultuur bereik je door elke dag een beetje beter te willen. En eigenlijk vooral ’te doen’. Daar hoef je niet uren voor te vergaderen of een nieuwe onderwijsstrategie voor te ontwikkelen. Je bereikt het door problemen aan te pakken, als team slim te overleggen en feedback snel en adequaat op te pakken. Klinkt simpel, is vaak nog erg uitdagend. Over de kenmerken van de leerKRACHT aanpak praat ik met oprichter Jaap Versfelt. Wat ooit begon met een groep vrijwilligers is inmiddels een serieuze organisatie met een aanpak die nu gebruikt wordt door 896 scholen in het basisonderwijs, middelbaar en beroepsonderwijs in heel Nederland. Werken aan een professionele cultuur creëren doe je niet zomaar, het vraagt een simpele en ondersteunende structuur. Iets wat gek genoeg vaak ontbreekt op een school. Stichting leerKracht werkt met vier bouwstenen: een verbeterbord, gezamenlijk lesontwerp, lesbezoek en de stem van de leerling. Luister mee naar hoe je praktisch en no-nonsense aan de slag kunt gaan met verbeteren in de praktijk!

Cartoon gemaakt door Lodewijk van www.lokocartoons.nl

Links, bronnen en websites

  • De feedback app die is ontwikkeld met leerling- en lerarenvakbonden en gratis voor Nederlandse leraren beschikbaar is vind je hier.
  • Blog: Kansenongelijkheid, wat kun je er aan doen?
  • Hier vind je de materialen om zelf aan de slag te gaan met onderdelen van leerKRACHT
  • En, check ook zeker de website van leerkracht.

Wat voor onderwijsjaar was 2019? Tjipcast 049 met Peter Loonen en Remko Keizerwaard

Het groter wordende lerarentekort, de PISA scores, stakingen, curriculum.nu, minder uitval in het MBO en mooie innovatieve vormen van hybride leren in het HBO: 2019 was een bewogen onderwijsjaar. Naast de urgente vraagstukken zijn er ook mooie successen te vieren in onderwijsland. Met Peter Loonen en Remko Keizerwaard blikken we terug op 2019. We bespreken de belangrijkste onderwijsontwikkelingen en kijken zo voorzichtig vooruit naar 2020.

www.lokocartoons.nl

Thema’s die voorbijkomen in deze podcast:

  • PISA en leesvaardigheid
  • Lerarentekort
  • Stakingen
  • Gelijke kansen
  • Innoveren om het innoveren
  • Wetenschap en onderwijs
  • MBO uitval
  • HBO ontwikkelingen
  • Toetsing!
  • Docent van het jaar (genomineerd door OABDekkers)
  • Wat gaat 2020 ons brengen?

Hoe krijg je hoogopgeleide mensen met een WW-uitkering voor de klas? Tjipcast 046 met Delie op den Camp en Frank Bruijenberg

In de regio Limburg is een bijzonder project gestart om een antwoord te geven op het lerarentekort. Samen met het UWV werken verschillende basisscholen samen aan een opleidingsinitiatief. Met als doel hoogopgeleide mensen die tijdelijk in de WW zitten om te scholen tot leerkracht. Hoe? Met gerichte begeleiding in het dagelijks werk, een talent gerichte benadering en een maatwerk pabo opleiding. In deze podcast bespreek ik met één van de deelnemers Delie op den Camp en projectleider Frank Bruijenberg hoe ze te werk zijn gegaan. We verkennen wat er zo goed werkt aan dit project en welke lessen eruit gehaald kunnen worden voor de toekomst. Deze podcast breng ik uit in co-creatie met Arbeidsmarktplatform PO.



Thema’s die voorbijkomen in deze podcast:

  • Omscholen tot leerkracht, waar begin je?
  • Samenwerking met besturen
  • Het belang van leren in het werk en een goede stagebegeleider
  • Professionals weten en kunnen al meer dan je denkt! Maar nog niet alles
  • Goed leren lesgeven: een kwestie van doen?
  • Lessen uit de praktijk: hoe maak je van zo’n project een succes?
  • Valkuilen en vraagstukken in de samenwerking
  • De toekomst van het onderwijs: hoe gaan we verder?

Wat is de relatie tussen een levenlang leren en democratie? Tjipcast 046 met Joseph Kessels

In 2018 verscheen het filosofieboek Denken in Organisaties, pleidooi voor een nieuwe Verlichting. In dit boek verken ik samen met Joseph Kessels de invloed van de economie op onze opvattingen over leren, samenwerken, duurzaamheid en innovatie. Is economische groei een resultaat van een krachtige samenleving of is het een dogmatische norm geworden? In deze podcast verkennen we welke effecten dit economisch denken heeft op leren en ons onderwijs. Bij het beantwoorden van deze vraag grijpen we terug op de belangrijkste filosofen uit de Verlichtingsperiode. Een filosofisch tijdperk waar zelfstandigheid, autonomie, vrijheid, vertrouwen in wetenschap en kritisch durven denken voor het eerst in het hart van een samenleving werden geplaatst. In deze podcast bouwen we voort op deze ‘lichtbakens’. We verkennen wat de relatie is tussen een levenlang leren en democratie. En hoe onderwijs hierin een rol kan spelen. Joseph presenteert bovendien een constructieve routekaart hoe hieraan te werken; als individu, samenleving, school en organisatie.



Boeken die op tafel liggen:

Thema’s die voorbijkomen in deze podcast:

  • Verlichtingsfilosofie in een notendop
  • Belangrijkste lichtbakens uit de Verlichting
  • Belang van een levenlang leren
  • Huidige onderwijsuitdagingen en perspectieven hierop vanuit de Verlichting
  • Democratie in het onderwijs: realistisch of fabeltje?
  • Weg vooruit

Wat doen basisscholen en hogescholen samen aan het oplossen van het lerarentekort? En werkt het? Tjipcast 045 met Christine de Heer en Fred Ruijling

In deze podcast staat een unieke samenwerking centraal tussen verschillende besturen van basisscholen en hogescholen met één gezamenlijke ambitie: het regionale lerarentekort aan te pakken. Hoe ze dit doen? Door gezamenlijk talent te werven, intakegesprekken te voeren, de zij-instroom te coördineren, trainees te begeleiden en de vervangingspoule bij ziekte te organiseren. Deze samenwerking heeft meerdere positieve gevolgen. Het breekt door bestaande muren van scholen, leidt tot meer leerkrachten en stuwt de kwaliteit van onderwijs omhoog. Maar zo’n samenwerking vraagt wel iets van alle betrokken partijen. En daar gaan we in deze podcast uitgebreid op in! Ik spreek met twee van de trekkers van dit initiatief: Christine de Heer van de Christelijke Hogeschool Ede en Fred Ruijling, projectleider van het Regionale Transfer Centrum Gelderland-Utrecht. Deze podcast breng ik uit in co-creatie met Arbeidsmarktplatform PO.



Thema’s die voorbijkomen in deze podcast:

  • Hoe het lerarentekort al jaren geleden zichtbaar begon te worden
  • Over het project en de samenwerking
  • Individuele belangen versus gemeenschappelijke belangen
  • Werken aan een hoger doel
  • Resultaten in de praktijk: speeddaten, samen werven, trainees begeleiden en andere bijvangst
  • Samenwerken is een individuele keuze
  • Begeleiding en procesbewaking
  • Welke lessen kunnen we hier uithalen?
  • Toekomst van de samenwerking
  • Vraagstukken in het onderwijs die gaan over samenwerking

Hoe organiseer je als school kwalitatief goed onderwijs? Tjipcast 044 met Eva Naaijkens

Leerkrachten ervaren veel werkdruk. Gedurende een schooldag zijn er tal van zaken die aandacht en prioriteit vragen. En na schooltijd zijn er vergaderingen, extra activiteiten en bijvoorbeeld bijscholing. De werkdruk kan alleen dalen als een school hier de juiste balans in weet te vinden. Maar hoe doe je dat? Wat vraagt dit van een onderwijsteam en schoolleider? Over deze vragen sprak ik met Eva Naaijkens, directeur van de Alan Turingschool in Amsterdam. Samen met Martin Bootsma schreef ze het boek ‘En wat als we nu weer eens gewoon gingen lesgeven? Een krachtig pleidooi voor een heldere en gestructureerde aanpak om aan kwaliteit en dagelijkse verbetering te werken. Eén van de geheimen: beperk het aantal ambities, zodat er zoveel mogelijk ruimte is voor vakmanschap en professionaliteit in de klas. In deze podcast verkennen we verschillende thema’s, dilemma’s en methoden hoe hier praktisch en concreet mee aan de slag te gaan.


www.lokocartoons.nl

Boek dat op tafel ligt:

Thema’s die voorbijkomen in deze podcast:

  • De leerkracht centraal stellen: hoe doe je dat?
  • Tijd om les te geven
  • Te volle dienbladen, durf te kiezen
  • De rol van instructie in het onderwijs
  • Onderwijshypes, wat doe je ermee?
  • Lezen, schrijven, rekenen en wereldoriëntatie
  • Kwaliteitskaarten
  • Waar zit ruimte en tijdswinst?
  • Minder vergaderen, hoe doe je dat?
  • Kiezen voor onderwijs!
  • Blijvend verbeteren

Gelijke kansen in het onderwijs: Hoe bereiken we dat? Tjipcast 041 met Bertus Meijer

Kinderen hebben recht op gelijke kansen in ons onderwijs. Dit is een fundamenteel uitgangspunt in onze samenleving. Helaas gebeuren er veel zaken in onderwijsland die juist het tegenovergestelde effect hebben. Dit wordt ook steeds meer zichtbaar op basisscholen. Zo is kennis een cruciaal voertuig voor gelijke kansen. En dat is volgens mijn gast Bertus Meijer iets heel anders dan ontdekkend leren of inzetten op creativiteit. Daar profiteren misschien welgestelde kinderen van, maar maakt het voor veel kinderen ook lastig om mee te komen. Bertus praat met passie en ervaring over onderwijs. Hij is al meer dan 30 jaar leerkracht en daarnaast oprichter van het facebook platform Onderwijsenzo. Volgens Bertus is het oliedomme denkfout te blijven zeggen dat we kinderen moeten voorbereiden op een toekomst die ongewis is. Of dat schrijven onnodig is omdat computers het overnemen. Lariekoek! Liever zouden we onze lestijd dienen te besteden aan het verbeteren van geletterdheid, goed leren rekenen, wereldoriëntatie en schrijven. Dat is pas echt innovatief! En dan is er genoeg tijd over handvaardigheid, mooie projecten, gym en muziek. Dat vraagt wel iets van leerkrachten: laat je informeren door actuele inzichten, wees gezond kritisch als het over onderwijshypes gaat en ontwikkel je vakmanschap. Luister of kijk naar een mooi gesprek over het prachtige beroep van leerkracht, over de kracht van verhalen vertellen in de klas en het belang van durven toetsen.



www.lokocartoons.nl

Thema’s die voorbijkomen in deze podcast:

  • Gelijke kansen als uitgangspunt van onderwijs
  • Utopie of realistisch doel?
  • Wat zijn gelijke kansen?
  • De basis op orde: goed leren lezen, schrijven en rekenen
  • Groeiende kloof tussen curriculum en praktijk van alledag
  • Passend onderwijs en gelijke kansen
  • Vernieuwing is niet altijd verbetering
  • Lerarentekort
  • Toetsen en schooladvies
  • Onderwijshypes en de effecten daarvan
  • Blik vooruit

Hoe krijg je scholieren geïnteresseerd in het vak van leerkracht? Tjipcast 040 met Inge Brummel en Joyce van Dam

In de regio Zwolle kunnen middelbare scholieren als bijbaantje aan de slag op een basisschool. Ze doen zo niet alleen werkervaring op, ze maken kennis met het vak van leerkracht en verdienen er een mooi zakcentje mee. Een innovatief en spannend project dat het lerarentekort op een andere manier aanpakt. En met succes! Middelbare scholieren helpen de leerkracht met hand en spandiensten, maar hebben ook de kans eigen initiatieven te ontplooien. In deze Tjipcast praat ik uitgebreid met de initiatiefnemers Inge Brummel en Joyce van Dam. Het project ’tutoring’ bij de stichting Openbaar Onderwijs Zwolle zit vol met leerzame lessen en mooie verhalen. Deze podcast breng ik uit in co-creatie met Arbeidsmarktplatform PO.



Thema’s die voorbijkomen in deze podcast:

  • Middelbare scholieren en kiezen voor de pabo: een lastige combinatie?
  • Het idee van tutoring als manier om scholieren bekend te laten worden met lesgeven op school
  • Begeleiding van middelbare scholieren die helpen op de basisschool
  • Bijbaantje: hoeveel verdien je eigenlijk?
  • Wat leer je er van als middelbare scholier?
  • Eerste initiatief: start en uitbouw van het project
  • Samenwerkingsvorm: hoe pak je het aan?
  • Successen van het tutoring project in de spotlight
  • Doorbouwen en de nabije toekomst: hoe nu verder?
  • Meer informatie: check arbeidsmarktplatform PO